Co musisz wiedzieć o podatku CIT?
- Prawo podatkowe
- Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
- Przewodnik po VAT
- Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)
- Zakład Podatkowy w Polsce (PE)
- Strategia podatkowa
- Podatek u źródła (WHT)
- Podatek od dywidendy
- Schematy podatkowe MDR
- Podatek od zysków kapitałowych
- Zwolnienie podatkowe dla dostawców armii amerykańskiej w Polsce
- Czym jest Polska Fundacja Rodzinna?
- Rejestracja dla celów podatku VAT
- Ceny Transferowe

Ostatnia aktualizacja: 16.01.2025
Co musisz wiedzieć o podatku CIT? Informacje ogólne, dostępne stawki i terminy raportowania
Dochód, który podlega opodatkowaniu podatkiem CIT, jest obciążony stawką wynoszącą 19%.
Podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy przychodami a kosztami poniesionymi w celu ich uzyskania. Jeśli koszty przewyższają przychody, podatnik ma prawo wykazać stratę podatkową, którą może uwzględnić w przyszłym rozliczeniu.
Za koszty uzyskania przychodów uznaje się wszelkie wydatki poniesione w celu generowania przychodów, utrzymania lub ochrony źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych jako koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.
Jak działa obniżona 9% stawka CIT?
Preferencyjna 9% stawka CIT jest dostępna dla podatników osiągających przychody inne niż z zysków kapitałowych. Została wprowadzona w 2019 roku i skierowana do podmiotów spełniających określone kryteria związane z wielkością osiąganych przychodów oraz statusem podatkowym.
Zastosowanie obniżonej stawki ma zastosowanie dla podmiotów posiadających status małego podatnika, który określa się na podstawie przychodów ze sprzedaży (wraz z należnym podatkiem VAT) z roku poprzedzającego dany rok podatkowy. Przychody te nie mogą przekraczać równowartości 2 mln euro. Kwota ta jest przeliczana na złotówki według kursu euro publikowanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego.
Czy są jakieś wyjątki dla małych podatników?
Warunek posiadania statusu małego podatnika nie dotyczy jednak podatników rozpoczynających działalność gospodarczą, w roku rozpoczęcia tej działalności. Oznacza to, że mogą oni korzystać z 9% stawki CIT do momentu przekroczenia progu 2 mln euro przychodów w pierwszym roku podatkowym. Podatnicy powstali w wyniku restrukturyzacji w niektórych sytuacjach nie mogą stosować 9% stawki CIT.
Podatnicy są zobowiązani do złożenia rocznego zeznania podatkowego, w którym wyszczególniają dochód lub stratę za dany rok podatkowy, do końca 3 miesiąca następnego roku podatkowego. Jeśli rok podatkowy podatnika pokrywa się z rokiem kalendarzowym, termin ten upływa 31 marca następnego roku. Do tego dnia należy również uiścić należny podatek.
Jakie są źródła przychodów i zasady rozliczania strat podatkowych?
Zgodnie z ustawą o CIT istnieją dwa źródła przychodów:
- z zysków kapitałowych (w tym np. wypłaty z zysku, takie jak dywidendy, przychody ze zbycia udziałów, przychody z reorganizacji, takich jak połączenia, podziały, aporty itp;)
- z innych źródeł (tzw. źródła przychodów z działalności operacyjnej / gospodarczej).
Dochody/straty z poszczególnych źródeł podlegają odrębnemu rozliczeniu i nie mogą być wzajemnie kompensowane.
Strata podatkowa poniesiona w jednym roku podatkowym może być przeniesiona i rozliczona w ciągu kolejnych 5 lat podatkowych, pod warunkiem, że:
- wysokość straty odliczonej od dochodu w którymkolwiek roku z tych 5 lat nie może przekroczyć 50% tej straty, lub
- możliwe jest jednorazowe obniżenie dochodu w jednym z tych 5 lat o kwotę nieprzekraczającą 5 mln zł, a pozostała kwota tej straty podlega odliczeniu w kolejnych latach okresu 5-letniego – z zastrzeżeniem, że wysokość straty odliczonej w którymkolwiek z kolejnych lat nie może przekroczyć 50% jej wartości.
Przy ustalaniu dochodu do opodatkowania nie uwzględnia się strat podmiotów przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych. Zgodnie z obowiązującymi od 1 stycznia 2021 roku przepisami, wyłączenie to dotyczy również przypadków, gdy podatnik nabył przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część (w drodze wkładu zarówno niepieniężnego, jak i pieniężnego), a:
- Podstawowa działalność gospodarcza po nabyciu, jest inna w całości lub w części od tej prowadzonej przed nabyciem.
- Co najmniej 25% udziałów podatnika jest w posiadaniu nowych podmiotów, które na koniec roku podatkowego, w którym poniesiono stratę, nie posiadały takich praw.
Przepisy te zapobiegają obniżaniu zobowiązań podatkowych z tytułu prowadzonej działalności poprzez wykorzystywanie strat innych podmiotów.
Jak działa odliczenie odsetek w CIT?
Spłata lub kapitalizacja odsetek od pożyczki, czyli ich dopisanie do kwoty głównej pożyczki, stanowi dla podatnika koszt uzyskania przychodu w momencie ich spłaty lub kapitalizacji, zgodnie z zasadą kasową.
Odsetki naliczane w związku z pożyczkami przeznaczonymi na nabycie lub wytworzenie środków trwałych lub aktywów inwestycyjnych zwiększają wartość początkową tych aktywów. Takie odsetki mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu:
- Poprzez odpisy amortyzacyjne – w przypadku środków trwałych.
- W momencie sprzedaży – w przypadku aktywów inwestycyjnych.
Zasady te obejmują wszystkie odsetki naliczone w fazie rozwoju lub inwestycji, niezależnie od ich faktycznej zapłaty. Ich spłata może nastąpić przed lub po oddaniu środka trwałego do używania/zakończeniu inwestycji i nie ma to znaczenia z punktu widzenia CIT.
W przypadku odsetek naliczonych po oddaniu środka trwałego do używania lub zakończeniu inwestycji, muszą one zostać zapłacone/skapitalizowane, aby mogły zostać uznane za koszt uzyskania przychodu.
Wszystkie koszty odsetkowe stanowiące koszt uzyskania przychodu (niezależnie od tego, czy zostały uwzględnione w wyniku podatkowym poprzez odpisy amortyzacyjne, koszt sprzedanych aktywów inwestycyjnych, czy też „na bieżąco”) podlegają ograniczeniom w zakresie kosztów finansowania dłużnego (np. ograniczeniu niedostatecznej kapitalizacji).
Obowiązki w zakresie podatku u źródła powstają zawsze w momencie spłaty/kapitalizacji odsetek (więcej poniżej).
Ograniczenie kosztów finansowania dłużnego – tzw. niedostateczna (cienka) kapitalizacja
Koszty finansowania dłużnego, zarówno z finansowania wewnątrzgrupowego, jak i zewnętrznego, są wyłączane z kosztów uzyskania przychodu w części, w której nadwyżka kosztów finansowania dłużnego nad przychodami o charakterze odsetkowym przekracza 30% podatkowej EBITDA lub kwotę 3 mln zł.
Zgodnie z przepisami, limit ten ustala się jako wyższą z dwóch wartości:
- 30% podatkowej EBITDA,
- 3 mln zł.
Koszty finansowania dłużnego to wszelkiego rodzaju koszty związane z pozyskaniem i wykorzystaniem środków finansowych od innych podmiotów (także niepowiązanych, w tym banków), w szczególności:
- odsetki, w tym kapitalizowane i doliczane do wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
- opłaty, prowizje, premie,
- odsetki będące częścią rat leasingowych,
- kary i opłaty za opóźnienia w zapłacie zobowiązań,
- koszty zabezpieczenia zobowiązań, np. instrumenty pochodne,
- różnice kursowe.
Jak oblicza się podatkową EBITDA zgodnie z zasadami niedostatecznej kapitalizacji?
Dla celów niedostatecznej kapitalizacji EBITDA podatkowa jest obliczana według następującego wzoru: [(R – Ri) – (C – D – Df)] × 30%, gdzie:
R = łączne przychody podlegające opodatkowaniu ze wszystkich źródeł
Ri = przychody z tytułu odsetek
C = łączne koszty podlegające odliczeniu od podatku przed wszelkimi korektami wynikającymi z niniejszego artykułu
D = odpisy amortyzacyjne podlegające odliczeniu od podatku
Df = koszty finansowania dłużnego podlegające odliczeniu od podatku, nieuwzględnione w wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przed wszelkimi korektami wynikającymi z niniejszego artykułu.
Wynik tego wzoru pomnożony przez 30% określa limit, do którego wysokości koszty finansowania dłużnego mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w danym roku podatkowym.
Ograniczenia związane z niedostateczną kapitalizacją obejmują również odsetki skapitalizowane, które zostały doliczone do wartości początkowej środków trwałych i są ujmowane w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne.
Odsetki, które nie mogły zostać odliczone w danym roku podatkowym ze względu na te ograniczenia, mogą być odliczane w ciągu kolejnych pięciu lat podatkowych, pod warunkiem, że mieszczą się w limitach obowiązujących w tych latach. Wyjątkiem jest brak możliwości przenoszenia takich odsetek w przypadku połączenia, podziału lub przekształcenia spółki.
Dodatkowo, przepisy ustawy o CIT umożliwiają ograniczenie potrącalności odsetek na podstawie regulacji o cenach transferowych, szczególnie w sytuacjach, gdy zadłużenie w spółce przewyższa jej kapitały własne.
Organy podatkowe mogą wyłączyć część odsetek z kosztów uzyskania przychodu, jeśli koszty finansowania dłużnego przekraczają rynkową zdolność kredytową podatnika (wartość finansowania, które mogłoby zostać udzielone przez podmioty niepowiązane). Dotyczy to zarówno finansowania zewnętrznego, jak i wewnątrzgrupowego, szczególnie jeśli ustalone warunki odbiegają od rynkowych, wówczas organy podatkowe mogą również zakwestionować ich potrącalność.
Od ograniczeń wyłączone są jednak odsetki związane z finansowaniem długoterminowych projektów infrastruktury publicznej. Ograniczenia te mogą również wynikać z przepisów o niedopasowaniach hybrydowych, które przeciwdziałają nieefektywności podatkowej.
Co warto wiedzieć o wartości początkowej i amortyzacji podatkowej?
Amortyzacji podatkowej podlegają środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości początkowej przekraczającej 10.000 zł, przy spełnieniu określonych warunków wynikających z ustawy o CIT.
Ogólne zasady amortyzacji podatkowej:
- odpisy amortyzacyjne stanowią koszty uzyskania przychodów;
- metoda liniowa jest podstawową metodą amortyzacji;
- roczne stawki amortyzacyjne są określone w ustawie o CIT;
- wartość początkowa ustalana jest co do zasady na podstawie ceny nabycia lub kosztu wytworzenia
- miesięczne odpisy rozpoczynają się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały został oddany do używania.
Dostępne specjalne metody amortyzacji:
- stawki obniżone (podatnik może stosować stawki niższe niż standardowe);
- podwyższone stawki (dla określonych aktywów używanych w pogarszających się warunkach);
- amortyzacja jednorazowa (dla małych podatników i rozpoczynających działalność, do 50.000 zł rocznie);
- stawki indywidualne (dla używanych lub ulepszonych środków trwałych).
Szczególne uwarunkowania dotyczące środków trwałych:
- amortyzacji nie podlegają grunty oraz budynki/lokale mieszkalne;
- budynki i budowle powinny być amortyzowane oddzielnie od gruntów;
- używane lub ulepszone środki trwałe mogą kwalifikować się do podwyższonych stawek;
- niektóre aktywa, takie jak samochody osobowe, mają określone ograniczenia wartości;
- wartości niematerialne i prawne mają określone minimalne okresy amortyzacji.
Podstawa amortyzacji (wartość początkowa) obejmuje wszystkie koszty poniesione w celu przygotowania składnika aktywów do użytkowania, w tym:
- cenę zakupu;
- koszty transportu i instalacji;
- odsetki i różnice kursowe powstałe w okresie realizacji inwestycji;
- koszty ulepszenia przekraczające 10.000 zł.
Jaki jest minimalny CIT od budynków komercyjnych?
Ustawa o CIT przewiduje opodatkowanie „przychodów” z budynków, które:
- stanowią własność (lub współwłasność) podatnika,
- używane są na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze,
- położone są na terytorium Polski.
Stawka podatku wynosi 0,035% miesięcznie podstawy opodatkowania, gdzie:
- „przychód” ustala się jako wartość początkową brutto budowli na pierwszy dzień każdego miesiąca;
- podstawę opodatkowania stanowi suma „przychodów” ze wszystkich budynków pomniejszona o 10 mln zł;
- dla budynków częściowo wynajętych przychód oblicza się proporcjonalnie do wynajętej powierzchni użytkowej;
- nie ustala się przychodu, jeżeli powierzchnia wynajmowana nie przekracza 5% całkowitej powierzchni użytkowej.
Zasady płatności i rozliczeń:
- podatek jest płatny miesięcznie do 20 dnia następnego miesiąca;
- może być potrącany z miesięcznych/kwartalnych zaliczek na CIT;
- podatnicy mogą nie wpłacać podatku, jeśli jest on niższy niż miesięczna zaliczka na CIT;
- kwota zapłacona i nieodliczona w trakcie roku podatkowego może zostać odliczona od rocznego CIT.
Jeżeli roczne zobowiązanie z tytułu CIT jest niższe niż zapłacony podatek od nieruchomości, nadpłata może zostać zwrócona na wniosek podatnika po złożeniu rocznego zeznania CIT (organy podatkowe dokonują jednak weryfikacji rozliczeń CIT podatnika przed dokonaniem zwrotu).
Przepisy szczególne:
- zwolnienie dla budynków mieszkalnych wykorzystywanych w ramach rządowych programów budownictwa społecznego;
- szczególne zasady dla podmiotów powiązanych dotyczące progu 10 mln zł;
- przepisy przeciwdziałające unikaniu opodatkowania w przypadku przeniesienia własności/użytkowania w celu uniknięcia opodatkowania.
Czym jest minimalny podatek dochodowy?
W 2022 r. wprowadzono nowy minimalny podatek dochodowy. Jego płatnikami są podatnicy CIT, w tym podatkowe grupy kapitałowe. Przepisy obowiązują od 1 stycznia 2024 roku.
Minimalny podatek dochodowy dotyczy podmiotów, które:
- wykazują straty ze źródeł przychodów innych niż zyski kapitałowe, lub
- wykazują udział dochodu w przychodach (innych niż zyski kapitałowe) w wysokości 2% lub mniej.
Dla celów obliczenia straty lub udziału dochodu w przychodach nie uwzględnia się następujących pozycji:
-
- kosztów wynikających z nabycia, wytworzenia lub ulepszenia środków trwałych, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne lub z tytułu używania środków trwałych na podstawie umowy leasingu, jeżeli odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający;
- przychody i koszty uzyskania przychodów związane bezpośrednio lub pośrednio z tymi przychodami, które zostały odpowiednio uzyskane lub poniesione w związku z transakcją, jeżeli:
- cena lub sposób ustalenia ceny transakcji wynika z przepisów ustaw lub aktów normatywnych wydanych na ich podstawie, oraz
- w roku podatkowym podatnik poniósł stratę ze źródła przychodów innego niż zyski kapitałowe z tytułu transakcji lub osiągnął udział przychodów ze źródła przychodów innego niż zyski kapitałowe w przychodach innych niż zyski kapitałowe, wynikających z takiej transakcji, w wysokości nieprzekraczającej 2%, przy czym stratę i udział przychodów w przychodach oblicza się odrębnie dla transakcji tego samego rodzaju;
- opłaty wynikające z umowy leasingu zaliczane do kosztów uzyskania przychodów;
- przychodów i kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z tymi przychodami z odpłatnego zbycia wierzytelności na rzecz instytucji finansowej, której przedmiotem działalności jest świadczenie usług finansowych, polegających na nabyciu od wierzyciela wierzytelności wynikających z umowy sprzedaży lub o świadczenie usług pomiędzy tym wierzycielem a dłużnikiem;
- zwiększenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu zakupu energii elektrycznej, cieplnej lub gazu przewodowego, w wysokości nadwyżki pomiędzy kosztami uzyskania przychodów poniesionymi z tego tytułu w roku podatkowym, za który należny jest minimalny podatek dochodowy, a kosztami uzyskania przychodów poniesionymi z tego tytułu w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok;
- kwoty zapłacone z tytułu:
-
- podatku akcyzowego;
- podatku od sprzedaży detalicznej
- podatku od gier;
- opłaty paliwowej;
- opłaty emisyjnej;
- kwoty podatku akcyzowego zawartego w cenie wyrobów akcyzowych nabywanych i sprzedawanych przez podatnika dokonującego obrotu tymi wyrobami, zaliczanej do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów;
- 20% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na składki na ubezpieczenia społeczne.
Stawka Minimalnego Podatku Dochodowego wynosi 10% podstawy opodatkowania, którą oblicza się jako sumę:
- 1,5% przychodów ze źródeł innych niż zyski kapitałowe w roku podatkowym;
- koszty finansowania dłużnego, ponoszone na rzecz podmiotów powiązanych (z wyjątkiem sytuacji, gdy powiązanie wynika wyłącznie z relacji ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami), w zakresie, w jakim koszty te przekraczają 30% podatkowej EBITDA;
- koszty z tytułu nabycia niektórych usług i praw niematerialnych od podmiotów powiązanych lub mających siedzibę w „raju podatkowym” w części przekraczającej 5% podatkowej EBITDA plus 3 mln zł.
Podatnik może wybrać uproszczoną metodę ustalania podstawy opodatkowania, którą jest kwota stanowiąca 3% wartości przychodu osiągniętego przez podatnika w roku podatkowym z innego źródła przychodów niż zyski kapitałowe.
Podatnicy mają możliwość skorzystania z uproszczonej metody ustalania podstawy opodatkowania, polegającej na określeniu jej jako 3% wartości przychodu uzyskanego w roku podatkowym z innych źródeł przychodu niż zyski kapitałowe.
Zgodnie z przepisami, podatnicy są zobowiązani do wykazania:
- podstawy opodatkowania,
- kwot odliczeń,
- wysokości należnego minimalnego podatku dochodowego
w rocznym zeznaniu CIT.
Kwota minimalnego podatku dochodowego, która została zapłacona, może być odliczona od podatku CIT obliczonego na zasadach ogólnych w ciągu trzech kolejnych lat podatkowych po roku, w którym doszło do zapłaty tego podatku.
Kto jest zwolniony z minimalnego podatku dochodowego?
Minimalny podatek dochodowy nie dotyczy m.in. podatników:
- rozpoczynających działalność gospodarczą (w roku rozpoczęcia działalności oraz w dwóch kolejnych latach podatkowych);
- jeżeli uzyskane przychody w roku podatkowym są niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy;
- wchodzących w skład grupy składającej się z dwóch spółek będących polskimi rezydentami podatkowymi, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio lub pośrednio 75% udziału w kapitale pozostałych spółek tworzących grupę, jeżeli:
- rok podatkowy spółek jest taki sam oraz
- udział łącznych przychodów spółek w ich łącznych przychodach jest wyższy niż 2%;
- którzy są małymi podatnikami;
- którzy osiągnęli udział przychodów w przychodach (innych niż z zysków kapitałowych) w wysokości 2% lub mniej w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest Minimalny Podatek Dochodowy;
- postawionych w stan upadłości, likwidacji lub objęty postępowaniem restrukturyzacyjnym.
- kwalifikowanych jako instytucje finansowe.
Niedopasowanie hybrydowe – zwalczanie nieefektywności podatkowej w wymiarze transgranicznym
Od 2021 roku podatnicy nie mogą zaliczać kosztów uzyskania przychodów ani zwalniać z opodatkowania niektórych przychodów, jeśli wynikają one z tzw. rozbieżności hybrydowych.
Niedopasowanie hybrydowe powstaje w sytuacji, gdy różnice w traktowaniu podatkowym określonych struktur korporacyjnych (np. spółek lub innych podmiotów) albo instrumentów finansowych (np. obligacji, pożyczek, pożyczek z udziałem w zyskach) występują w dwóch lub więcej krajach.
Brak prawa do odliczenia lub zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych obejmuje także płatności bezpośrednio lub pośrednio finansujące niedopasowanie hybrydowe. Jeśli takie niedopasowanie powstaje na wyższych szczeblach struktury (np. między spółką matką a inwestorami funduszu), a polska spółka pośrednio je finansuje, odsetki mogą nie być uznawane za koszt uzyskania przychodu w Polsce.
Dotyczy to sytuacji, w których polski dłużnik spłaca odsetki, z których spółka dominująca finansuje instrumenty finansowe uznawane za koszty uzyskania przychodu dla spółki dominującej, a dla odbiorcy jest zwolnioną dywidendą.
Na gruncie przepisów o podatku CIT, ograniczenia te odnoszą się do wydatków powodujących pośrednio lub bezpośrednio niedopasowanie hybrydowe w ramach transakcji lub ich seri między podmiotami powiązanymi lub struktur opartych na porozumieniach. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy jedno z państw dokonało równoważnej korekty.
Uważamy, że przepisy dotyczące niedopasowania hybrydowego mogą znaleźć najczęstsze zastosowanie właśnie w takich przypadkach. Aby wyeliminować ryzyko wystąpienia tego rodzaju niedopasowania, konieczne jest szczegółowe przeanalizowanie sposobu wykorzystania środków zwróconych z Polski w kolejnych transakcjach w strukturze.
Kto kwalifikuje się jako podmiot powiązany lub strukturyzowane porozumienie na gruncie ustawy o CIT?
Wspomniane ograniczenia i obowiązki mają zastosowanie jedynie wtedy, gdy odliczenie bez opodatkowania lub podwójne odliczenie zostało zrealizowane przez podmioty powiązane lub w ramach tzw. „strukturyzowanego porozumienia” zgodnie z definicją zawartą w ustawie o CIT.
Przez podmiot powiązany należy rozumieć:
- osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, w której podatnik posiada bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w kapitale lub co najmniej 25% praw głosu w organach kontrolnych, decyzyjnych lub zarządzających lub co najmniej 25% praw do udziału w zyskach;
- osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej posiadającą bezpośrednio lub pośrednio u podatnika co najmniej 25% udziałów w kapitale lub co najmniej 25% praw głosu w organach kontrolnych, decyzyjnych lub zarządzających lub co najmniej 25% praw do udziału w zyskach;
- osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, w której podmiot, o którym mowa w pkt powyżej, posiada bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w kapitale lub co najmniej 25% praw głosu w organach kontrolnych, decyzyjnych lub zarządzających lub co najmniej 25% praw do uczestnictwa w zyskach;
– przy czym w niektórych przypadkach procentowy udział w kapitale lub w prawach głosu w organach kontrolnych, decyzyjnych lub zarządzających lub procentowy udział w prawie do uczestnictwa w zysku wynosi co najmniej 50%.
Członkowie grupy kapitałowej zobowiązani na podstawie przepisów o rachunkowości do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych są także traktowani jako jednostki powiązane.
Za uzgodnienie strukturyzowane uważa się porozumienie, które wykorzystuje rozbieżność w kwalifikacji struktur hybrydowych i uwzględnia tę rozbieżność w swoich warunkach. Dotyczy to również uzgodnień zaprojektowanych specjalnie w celu wywołania takiej rozbieżności, chyba że nie można było racjonalnie oczekiwać, że podatnik lub podmiot powiązany był świadomy tej rozbieżności i nie uzyskał z tego tytułu korzyści podatkowych.
Czym jest podatek od przerzuconego dochodu?
Z dniem 1 stycznia 2022 r. wprowadzono podatek od dochodów przerzuconych, którego przepisy w obecnym kształcie obowiązują od 1 stycznia 2023 r. Podatek ten dotyczy podatników CIT mających siedzibę lub zarząd w Polsce, którzy podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, niezależnie od miejsca ich osiągania.
Stawka podatku wynosi 19% podstawy opodatkowania, którą stanowi suma dochodów przerzuconych w danym roku podatkowym.
Podatek od dochodów przerzuconych jest skomplikowany i wymaga szczegółowej analizy. Weryfikacja spełnienia warunków związanych z tym podatkiem spoczywa na podatniku, który zalicza określone koszty do kosztów uzyskania przychodów.
Za dochody przerzucone uznaje się koszty poniesione na rzecz podmiotów powiązanych z podatnikiem, które nie mają siedziby ani zarządu na terytorium Polski, pod warunkiem, że koszty te zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym i spełniają określone warunki:
- dochód (przychód) podmiotu powiązanego uzyskany z jednego z wymienionych źródeł (patrz poniżej) podlega opodatkowaniu stawką podatku dochodowego niższą niż 14,25% albo podlega zwolnieniu lub wyłączeniu z opodatkowania tym podatkiem;
- podmiot powiązany uzyskuje od podatnika lub innych spółek mających nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce (tj. rezydentów podatkowych w Polsce), będących podmiotami powiązanymi tego podatnika na podstawie wymienionych poniżej źródeł, co najmniej 50% łącznych przychodów ustalonych zgodnie z przepisami o podatku dochodowym lub przepisami o rachunkowości;
- przekazania przez podmiot powiązany, w jakiejkolwiek formie, co najmniej 10% przychodów, o których mowa w pkt powyżej, na rzecz innego podmiotu;
- suma kosztów, o których mowa w pkt poniżej, poniesionych przez podatnika i zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów tego podatnika stanowi co najmniej 3% sumy kosztów uzyskania przychodów tego podatnika.
Na koszty, które mogą mieścić się w zakresie przesuniętego przychodu składają się:
- usługi niematerialne (np. usługi doradcze, reklamowe, zarządzania oraz usługi o podobnym charakterze);
- tantiemy;
- koszty przeniesienia ryzyka niewypłacalności;
- koszty finansowania dłużnego (w tym zapłacone i skapitalizowane odsetki);
- wynagrodzenie za przeniesienie funkcji, aktywów lub ryzyka.
Warunki przerzuconych dochodów uznaje się również za spełnione, jeżeli np. koszty zaliczone do kosztów uzyskania przychodów zostały poniesione na rzecz podmiotu powiązanego podatnika mającego siedzibę w tzw. raju podatkowym.
Podatek od dochodów przerzuconych jest rozliczany i wpłacany rocznie w terminie do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego i nie podlega kumulacji z innymi dochodami (przychodami) i stratami podatnika (tj. nie może być obniżony).
Kiedy nie stosuje się podatku od dochodów przerzuconych?
Podatek od dochodów przerzuconych nie ma zastosowania, jeżeli np:
- spółka przejmująca ma siedzibę w UE lub EOG (Europejski Obszar Gospodarczy),
- spółka prowadzi tam rzeczywistą, istotną działalność gospodarczą.
Przy ustalaniu, czy podmiot powiązany prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, należy zwrócić szczególną uwagę na to, czy spółka posiada:
- rzeczywistą powierzchnię biurową i lokale użytkowe,
- wykwalifikowanych pracowników,
- sprzęt biznesowy,
- kontrolę nad własnymi pieniędzmi,
- rzeczywiste ryzyko finansowe w swojej działalności.
Powyższe zasady stosuje się odpowiednio również do m.in:
- spółek zagranicznych posiadających stałe zakłady w Polsce;
- sytuacji, w których pieniądze są przekazywane (np. poprzez spółki osobowe) do innych powiązanych spółek;
- przypadków, w których płatności trafiają do spółek powiązanych za pośrednictwem spółek spoza Europy.
Estoński CIT – elastyczny model opodatkowania dla przedsiębiorstw
Estoński system CIT, nazywany także zryczałtowanym CIT, to forma opodatkowania dochodów osób prawnych, która została wprowadzona w 2021 roku. Umożliwia ona podatnikom odroczenie płatności podatku od zysków na cztery lub więcej lat, aż do momentu faktycznej wypłaty tych zysków w formie dywidendy.
Estoński CIT jest dostępny dla:
- spółek z ograniczoną odpowiedzialnością
- spółek akcyjnych
- prostych spółek akcyjnych,
- spółek komandytowych oraz komandytowo-akcyjnych,
pod warunkiem, że ich akcjonariuszami lub wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne.
Aby skorzystać z ryczałtu od dochodów spółek, przedsiębiorstwo musi spełnić określone warunki, w tym:
- brak posiadania udziałów w innych podmiotach,
- dochód pasywny nie może przewyższać dochodu operacyjnego.
Po wyborze estońskiego CIT system ten obowiązuje przez cztery lata, a następnie może zostać przedłużony, o ile spółka nadal spełnia wszystkie wymogi.
Aby przejść na estoński CIT, należy złożyć formularz ZAW-RD do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym planuje się stosowanie tej formy opodatkowania.
Stawki podatku wynoszą:
- 10% podstawy opodatkowania dla małych podatników i firm rozpoczynających działalność,
- 20% podstawy opodatkowania dla pozostałych podatników.
Podatek od dywidend wypłacanych przez spółkę opodatkowaną w estońskim systemie CIT podlega preferencyjnemu traktowaniu, co oznacza, że jest on pomniejszany o:
- 90% podatku należnego spółki przypadającego na udział akcjonariusza, w przypadku wypłaty ze spółki będącej małym podatnikiem;
- 70% należnego podatku spółki przypadającego na udział akcjonariusza, w przypadku wypłaty od spółki niebędącej małym podatnikiem.
Podstawa opodatkowania w estońskim systemie CIT obejmuje:
- łączny dochód z zysków podzielonych oraz dochód z zysków przeznaczonych na pokrycie strat, ustalony w roku podatkowym, w którym podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto;
- łączny dochód z zysków ukrytych oraz z wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, ustalony w miesiącu dokonania świadczenia, płatności lub wydatku;
- dochód ze zmian wartości majątku, osiągnięty w miesiącu, w którym nastąpiło połączenie, podział, przekształcenie jednostek lub wniesienie wkładów niepieniężnych;
- przychody z zysków netto, osiągnięte w roku podatkowym, w którym zakończyło się opodatkowanie ryczałtem;
- dochód z nieujawnionej działalności gospodarczej, osiągnięty w roku podatkowym.
Kluczowe korzyści z estońskiego podatku CIT:
Oszczędności
Jedną z głównych zalet tego modelu opodatkowania jest niska stawka łącznego podatku CIT i PIT, która od wejścia w życie przepisów tzw. Polskiego Ładu wynosi 20% dla małych przedsiębiorstw i podatników rozpoczynających działalność gospodarczą oraz 25% dla pozostałych spółek kapitałowych i osobowych.
Poprawa płynności finansowej
Estoński system CIT pozwala podatnikowi na odroczenie momentu zapłaty podatku o 4 lata lub więcej. Oznacza to, że spółka sama decyduje kiedy i jaka część jej zysku zostanie wypłacona udziałowcom.
Uproszczone rozliczenia
Wszystkie rozliczenia i dokumentacja opierają się na przepisach o rachunkowości. Oznacza to, że nie ma obowiązku prowadzenia księgowości podatkowej (w tym ustalania kosztów uzyskania przychodów i naliczania odpisów amortyzacyjnych).
Polska Spółka Holdingowa (PSH) – korzyści i warunki podatkowe
Polska Spółka Holdingowa (PSH) została wprowadzona do polskiego prawa podatkowego w 2022 roku, zapewniając atrakcyjne zwolnienia podatkowe dla dywidend i zysków kapitałowych.
Najważniejsze korzyści wynikające z PSH to:
- 100% zwolnienie z opodatkowania dochodów z dywidend otrzymanych od spółki zależnej.
- Zwolnienie z opodatkowania dochodów ze zbycia udziałów (akcji) spółki zależnej na rzecz podmiotu niepowiązanego, pod warunkiem, że w aktywach spółki zależnej (pośrednio/bezpośrednio) nieruchomości stanowią maksymalnie 50% wartości.
Zwolnienie to dotyczy również dywidend otrzymywanych przez polskie spółki holdingowe od podmiotów spoza UE/EOG/Szwajcarii, o ile podmioty te nie są zlokalizowane w rajach podatkowych.
Ustawa o CIT przewiduje szereg warunków, które muszą być spełnione łącznie zarówno przez spółki holdingowe, jak i ich spółki zależne, w tym m.in:
- podmiot musi być zarejestrowany jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna lub prosta spółka akcyjna;
- w przypadku spółki holdingowej:
- utrzymywanie co najmniej 10% udziału (kapitału własnego) w spółce zależnej przez co najmniej dwa lata;
- prowadzenie rzeczywistej działalności gospodarczej (wymóg analogiczny do przepisów dotyczących podatku u źródła w odniesieniu do odbiorcy płatności lub przepisów dotyczących kontrolowanych spółek zagranicznych);
- nieposiadanie udziałowców (bezpośrednio lub pośrednio) zarejestrowanych w rajach podatkowych;
- w przypadku spółki zależnej: niespełnianie kryteriów klasyfikacji jako kontrolowana spółka zagraniczna;
- w przypadku zarówno spółki holdingowej, jak i spółki zależnej: brak przynależności do podatkowej grupy kapitałowej.
Ulga na złe długi – mechanizm zarządzania bazą podatkową w CIT
Ustawa o CIT przewiduje mechanizm ulgi na złe długi, który wpływa na kalkulację podstawy opodatkowania:
- W przypadku wierzycieli:
- mogą obniżyć podstawę opodatkowania o wartość wierzytelności, które nie zostały uregulowane lub zbyte w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu płatności;
- muszą zwiększyć podstawę opodatkowania po otrzymaniu płatności;
- Dla dłużników:
- muszą zwiększyć podstawę opodatkowania o wartość zobowiązań, które nie zostały uregulowane w ciągu 90 dni od upływu terminu płatności;
- mogą zmniejszyć podstawę opodatkowania w momencie uregulowania zobowiązania.
Ulga ma zastosowanie, gdy:
- transakcja została dokonana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej;
- należność została uznana za przychód podlegający opodatkowaniu
- ani dłużnik, ani wierzyciel nie znajdują się w stanie upadłości/likwidacji;
- od daty wystawienia faktury nie upłynęło więcej niż 2 lata, a obie strony transakcji są podatnikami CIT/PIT.
Ulga jest wyłączona dla:
- transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi;
- przypadków kompensat i kompensat.
Korekty dokonuje się:
- w zeznaniu podatkowym za rok, w którym upłynęło 90 dni od terminu płatności;
- w zeznaniu za kolejny okres w przypadku zapłaty/braku zapłaty.
FAQ – Podatek dochodowy od osób prawnych
Co jest przedmiotem opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych?
Przedmiotem opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych jest dochód uzyskany, czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami uzyskania przychodu. Dochód ten może obejmować różne źródła, w tym zyski kapitałowe i przychody z działalności gospodarczej, z wyjątkiem dochodów wyłączonych z opodatkowania na podstawie odrębnych ustaw.
Jakie podmioty podlegają obowiązkowi podatkowemu w podatku CIT?
Obowiązkowi podatkowemu podlegają spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne oraz inne osoby prawne, które osiągają dochody z działalności gospodarczej lub innych rodzajów przychodów. Podatek dochodowy od osób prawnych dotyczy również podatników mających swoje siedziby na terenie Polski oraz jednostek gospodarczych utworzonych za granicą.
Kiedy powstaje obowiązek złożenia zeznania rocznego?
Obowiązek złożenia zeznania rocznego w podatku dochodowym od osób prawnych powstaje na koniec trzeciego miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego. Rozliczenie podatku następuje poprzez złożenie zeznania rocznego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, który odpowiada za nadzór nad ustalaniem istnienia obowiązku podatkowego.
Na jakich zasadach rozliczane są dochody spółek kapitałowych?
Dochody spółek kapitałowych są rozliczane zgodnie z przepisami dotyczącymi podatku CIT. Rozliczenie podatku następuje z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodu oraz wyłączeniem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, jeśli takie występują. Spółki prawa handlowego mogą także korzystać z preferencji podatkowych, takich jak estoński CIT czy ryczałt od dochodów spółek.
Jakie są zasady dotyczące rozliczania strat podatkowych?
Strata podatkowa może być odliczana od dochodu w następujących pięciu latach podatkowych. Wysokość dochodu, od którego możliwe jest odliczenie, nie może przekroczyć 50% straty w jednym roku. Alternatywnie, możliwe jest jednorazowe obniżenie dochodu osiągniętego w jednym roku podatkowym.
Jakie wydatki są uznawane za podatkowe koszty uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych?
Kosztami uzyskania przychodu są wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub ich zabezpieczenia, z wyłączeniem wydatków wyraźnie wskazanych w przepisach jako koszty niestanowiące podstawy opodatkowania. Dotyczy to m.in. jednostek budżetowych, funduszy emerytalnych oraz innych podmiotów objętych ograniczonym obowiązkiem podatkowym.
Kto może skorzystać z 9% stawki CIT w przypadku małego podatnika w podatku dochodowym od osób prawnych?
Z preferencyjnej 9% stawki CIT mogą korzystać spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne oraz inne osoby prawne podlegające podatkowi dochodowemu od osób prawnych, jeśli ich przychody w poprzednim roku nie przekroczyły równowartości 2 mln euro. Status małego podatnika przysługuje także w przypadku podatników, którzy w pierwszym roku osiągnęli przychody z wyłączeniem działalności gospodarczej o charakterze kapitałowym.