Zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce

Ostatnia aktualizacja: 6.12.2024

Cudzoziemcy z krajów spoza UE przebywający w Polsce na podstawie wizy, ruchu bezwizowego lub na innej podstawie prawnej, którzy chcą kontynuować swój pobyt po upływie ustawowego okresu, są zobowiązani do złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy. Ważne jest, aby pamiętać, że od dnia złożenia wniosku liczone są terminy związane z rozpatrywaniem wniosku oraz legalnością pobytu.

Zezwolenie na pobyt czasowy jest wydawane, jeżeli cudzoziemiec zamierza przebywać w Polsce dłużej niż 3 miesiące. Może ono zostać udzielone na maksymalny okres 3 lat i jest przeznaczone do różnych celów, od zatrudnienia i studiów po łączenie rodzin lub prowadzenie działalności gospodarczej.

---

Kompleksowy przewodnik po zezwoleniach na pobyt czasowy w Polsce

Zezwolenia na pobyt czasowy są podzielone na kategorie w oparciu o główny cel pobytu w Polsce. Jeśli cudzoziemiec ma kilka celów pobytu (np. praca i studia), musi wybrać główny powód pobytu.

Podstawowy cel pobytu jest kluczowy, gdyż determinuje zakres uprawnień związanych z zatrudnieniem, działalnością gospodarczą czy świadczeniami socjalnymi, które mogą przysługiwać cudzoziemcowi.

Ustawa o cudzoziemcach wymienia różne cele udzielania zezwoleń na pobyt czasowy, w tym:

1. Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (R&W): Dla cudzoziemców, których głównym celem jest wykonywanie pracy w Polsce dla określonego pracodawcy i na warunkach określonych w zezwoleniu,
2. Niebieska Karta UE (BC): Dla wysoko wykwalifikowanych specjalistów planujących pracę w Polsce. Wymaga dowodu posiadania wyższego wykształcenia lub pięcioletniego odpowiedniego doświadczenia zawodowego, a także otrzymywania wysokiego wynagrodzenia i umowy o pracę na okres co najmniej 1 roku,
3. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa (ICT): Dla pracowników firm międzynarodowych przenoszonych do polskich oddziałów lub spółek zależnych,
4. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej: Dla cudzoziemców planujących rozpoczęcie i prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce w formie spółki lub jako jednoosobowy przedsiębiorca,
5. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych: Dla badaczy i naukowców zaangażowanych w działalność badawczą,
6. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu odbycia studiów: Dla studentów zapisanych do polskich uniwersytetów lub szkół doktorskich,
7. Zezwolenie na pobyt czasowy dla absolwentów polskich uczelni: Dla absolwentów, którzy chcą pozostać w Polsce w celu poszukiwania pracy lub rozpoczęcia działalności gospodarczej,
8. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną: Dla członków rodzin cudzoziemców legalnie przebywających w Polsce,
9. Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodziny obywatela polskiego: Dla członków rodzin obywateli Polski
10. Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodziny obywatela UE/EFTA: Dla członków rodzin obywateli Unii Europejskiej lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu,
11. Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodziny pracownika migrującego: Dla członków rodzin pracowników zagranicznych zatrudnionych w Polsce,
12. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy sezonowej: Dla cudzoziemców zatrudnionych w sektorach pracy sezonowej, takich jak rolnictwo lub turystyka,
13. Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków zarządu lub prokurentów: Dla cudzoziemców pełniących funkcje członków zarządu lub prokurentów w polskich spółkach,
14. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu odbycia stażu lub przygotowania zawodowego: Dla cudzoziemców uczestniczących w stażach lub programach szkoleniowych,
15. Zezwolenie na pobyt czasowy ze względów humanitarnych: Dla cudzoziemców, którzy wymagają ochrony, ale nie spełniają kryteriów ochrony międzynarodowej,
16. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu ponownego połączenia się z obywatelem Wielkiej Brytanii: Dla członków rodzin obywateli Wielkiej Brytanii, którzy mieszkali w Polsce przed Brexitem,
17. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wymiany kulturalnej lub edukacyjnej: Dla uczestników programów wymiany kulturalnej lub edukacyjnej,
18. Zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na szczególne okoliczności: Dla cudzoziemców przebywających w Polsce ze względu na szczególne potrzeby, interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe.

Każdy rodzaj zezwolenia na pobyt czasowy zapewnia inny zakres praw dotyczących na przykład zatrudnienia i samozatrudnienia:

Rodzaj zezwolenia na pobyt	Zwolnienie z obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę	Prawo do założenia jednoosobowej działalności gospodarczej
do prowadzenia badań naukowych	+	+
dla Studiów	+	+
dla małżonka obywatela polskiego	+	+
w przypadku łączenia rodzin	+	+
dla obywateli Wielkiej Brytanii – beneficjentów Brexitu	+	–
dla ofiar handlu ludźmi	+	–

---

Wybór głównego celu pobytu w przypadku ich zbiegu

Urzędy imigracyjne (wojewodowie) sprawdzają prawidłowość wyboru głównego celu pobytu, także w przypadku ich zbiegu.

Cudzoziemiec prowadzący działalność gospodarczą i jednocześnie zatrudniony na podstawie umowy o pracę nie może wskazać pracy jako głównego celu pobytu. Jest to niedopuszczalne, gdyż obowiązujące przepisy nakazują traktować prowadzenie działalności gospodarczej jako cel pobytu mający przewagę nad wykonywaniem pracy.

Natomiast w przypadku nakładania się takich celów pobytu jak np. praca i łączenie rodzin, cudzoziemiec może wskazać którykolwiek z tych celów jako główny. Z uwagi na fakt, że zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną daje więcej uprawnień jego posiadaczowi (np. prawo do pracy bez zezwolenia na pracę, prawo do zarejestrowania jednoosobowej działalności gospodarczej), warto wybrać ten cel jako główny.

---

Procedura ubiegania się o zezwolenie na pobyt i pracę krok po kroku

Procedura uzyskania zezwolenia pobytowego inicjowana jest przez cudzoziemca, który musi złożyć wniosek do wojewody właściwego ze względu na adres zamieszkania w Polsce. Gdy wniosek zostanie złożony, wojewoda sprawdzić jego kompletność oraz ewentualne braki formalne.

Co do zasady, wniosek można złożyć tylko podczas legalnego pobytu w Polsce (np. na podstawie wizy lub w okresie bezwizowym).

Każdy rodzaj zezwolenia na pracę wymaga dostarczenia innych dokumentów wraz z wnioskiem o zezwolenie na pracę. Listy dokumentów są publikowane na lokalnych stronach internetowych urzędów wojewódzkich:

Lista stron internetowych urzędów wojewódzkich: https://www.gov.pl/web/gov/uw,

Poniżej znajdziesz listy dokumentów dla najpopularniejszych rodzajów zezwoleń na pobyt czasowy:

1. Zezwolenie na pobyt i pracę

• wypełniony wniosek podpisany przez cudzoziemca,
• załącznik nr 1 do wniosku – podpisywany przez pracodawcę,
• 4 aktualne kolorowe zdjęcia,
• ważny paszport/dokument podróży (kserokopie wszystkich stron, oryginał do wglądu),
• potwierdzenie wniesienia opłaty (440 PLN),
• świadectwo badania rynku pracy, o ile nie ma zastosowania zwolnienie,
• dokumenty potwierdzające kwalifikacje, w szczególności wymagane w świadectwie badania rynku pracy,
• dokumenty potwierdzające ubezpieczenie zdrowotne lub pokrycie przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (np. wydruki z ZUS – ZUS RCA za ostatnie 3 miesiące wraz z informacją o wysłaniu i potwierdzeniem),
• rozliczenie podatkowe, np. deklaracja PIT za poprzedni rok złożona do urzędu skarbowego,
• zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach,
• oświadczenie potwierdzające, że podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi posiada środki finansowe lub źródła dochodu niezbędne do pokrycia zobowiązań wynikających z powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi oraz potwierdzające prowadzenie rzeczywistej działalności gospodarczej, rolniczej lub statutowej,
  1. Niebieska Karta UE

Zestaw dokumentów jest porównywalny z dokumentami wymaganymi do zezwolenia na pobyt i pracę opisanymi powyżej, jednak dodatkowo należy dostarczyć następujące dokumenty:

• umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, umowa o dzieło – zawarta na okres co najmniej 1 roku z rocznym wynagrodzeniem brutto wynikającym z umowy nie niższym niż równowartość 150% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym zawarcie umowy, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (w 2022 r. przeciętne wynagrodzenie wynosi 6.220,02 zł),
• dokumenty potwierdzające wyższe kwalifikacje zawodowe (dyplom licencjata lub magistra) lub dokument potwierdzający co najmniej 5-letni staż pracy na podobnym stanowisku,
• załącznik nr 2 do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy.
  1. Zezwolenie na pobyt czasowy dla pracowników delegowanych:

Wymagany zestaw dokumentów jest porównywalny z dokumentami wymaganymi dla zezwolenia na pobyt i pracę powyżej, jednak dodatkowo należy dostarczyć następujące dokumenty:

• list delegujący i zagraniczna umowa o pracę,
• zezwolenie na pracę,
• dokumenty potwierdzające zakwaterowanie w Polsce.

---

Jak długo trwa proces ubiegania się o polskie zezwolenie na pobyt?

Czas rozpatrywania wniosku różni się w zależności od rodzaju zezwolenia i miejsca złożenia wniosku. W praktyce proces ten trwa zazwyczaj od 4 do 12 miesięcy. W przypadku potrzeby wyjaśnienia, organ administracyjny może wezwać wnioskodawcę do dostarczenia dodatkowych dokumentów lub informacji.

Jakie są opłaty za zezwolenie na pobyt czasowy?

Opłaty za złożenie wniosku różnią się w zależności od rodzaju zezwolenia:

• 440 PLN w przypadku zezwoleń na pobyt i pracę oraz niebieskich kart UE.
• 340 PLN za zezwolenia związane z innymi rodzajami zezwoleń na pobyt.
• Dodatkowe 100 PLN jest wymagane za wydanie Kartę Pobytu.

---

Legalny pobyt w Polsce po złożeniu wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy

Po złożeniu przez cudzoziemca wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w trakcie legalnego pobytu w Polsce (np. w okresie ważności wizy lub w ramach ruchu bezwizowego), jego pobyt uznaje się za legalny do czasu wydania ostatecznej decyzji przez właściwego wojewodę – niezależnie od tego, czy decyzja jest pozytywna czy negatywna. Ten status prawny pozostaje w mocy, nawet jeśli początkowa wiza lub okres bezwizowy wygasa w trakcie rozpatrywania wniosku o zezwolenie na pobyt.

Należy jednak pamiętać, że o ile w trakcie postępowania pobyt cudzoziemca w Polsce jest uznawany za legalny, to sytuacja ulega zmianie w przypadku opuszczenia przez niego Polski. Jeśli cudzoziemiec nie posiada ważnej wizy lub prawa do wjazdu do Polski w ramach ruchu bezwizowego, nie będzie mógł ponownie wjechać do Polski.

---

Czy mogę czasowo opuścić Polskę w trakcie procedury o pobyt czasowy?

Cudzoziemiec nie ma obowiązku przebywania w Polsce przez cały okres trwania postępowania o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy. Prawo nie nakłada na niego takiego obowiązku, a cudzoziemiec może w tym czasie swobodnie podróżować poza granice Polski, o ile posiada do tego wizę.

Należy jednak pamiętać, że jeśli cudzoziemiec opuści Polskę bez ważnej wizy lub statusu bezwizowego, może nie być w stanie ponownie wjechać do Polski, dopóki nie otrzyma nowej wizy, co może powodować trudności, jeśli cudzoziemiec musi wrócić, aby kontynuować pracę lub studia w Polsce, dlatego zaleca się staranne planowanie.

---

Osobista obecność i wymóg pobrania odcisków palców

Cudzoziemcy składający wniosek drogą pocztową muszą pamiętać, że niezależnie od wybranej metody złożenia wniosku, będą musieli stawić się osobiście w urzędzie wojewódzkim w celu złożenia odcisków palców. Jest to obowiązkowy krok w celu ukończenia procesu ubiegania się o zezwolenie na pobyt. Niedostarczenie odcisków palców może prowadzić do opóźnień lub nawet odrzucenia wniosku. Odciski palców są niezbędne do wydania karty pobytu, która potwierdza tożsamość cudzoziemca.

---

Weryfikacja pobytu przez Policję, Agencję Wywiadu i Straż Graniczną

W trakcie postępowania o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy policja może odwiedzić cudzoziemca pod adresem wskazanym we wniosku w celu weryfikacji, czy faktycznie zamieszkuje on w zadeklarowanym miejscu. Wizyta ta jest przeprowadzana w celu potwierdzenia autentyczności wniosku i zamiaru cudzoziemca przebywania pod wskazanym adresem. Ważne jest, aby upewnić się, że wszystkie informacje podane we wniosku są dokładne i aktualne, aby uniknąć jakichkolwiek komplikacji podczas tego procesu weryfikacji. Weryfikacja obejmuje również sprawdzenie, czy cudzoziemiec posiada dokumenty prawne stanowiącego podstawę wykonywania pracy lub działalności gospodarczej.

Każdy złożony wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy jest również weryfikowany przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Straż Graniczną, które przygotowują stosowne opinie i przekazują je do wojewody.

---

Jak skutecznie złożyć wniosek o pobyt czasowy w Polsce?

Ubieganie się o zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce może być skomplikowanym i długotrwałym procesem ze względu na szczegółowe wymogi prawne i obszerną dokumentację. Wskazane jest skonsultowanie się z doświadczonym doradcą prawnym, aby upewnić się, że wniosek jest kompletny i złożony prawidłowo, unikając w ten sposób niepotrzebnych opóźnień lub potencjalnych problemów. Prawidłowe wypełnienie wniosku jest kluczowe, aby cudzoziemiec mógł legalnie wykonywać pracę w Polsce.

Nasza firma oferuje kompleksowe wsparcie, które poprowadzi Cię przez każdy etap procesu, zapewniając sprawne i pomyślne złożenie wniosku.

Aby uzyskać dalszą pomoc lub pytania, skontaktuj się z naszymi ekspertami prawnymi, którzy są gotowi udzielić porady i pomocy dostosowanej do Twoich konkretnych okoliczności i potrzeb.

---

FAQ – Zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce