Due Diligence
- M&A (fuzje i przejęcia)
- Umowy NDA w Polsce
- Kontrola koncentracji
- Due Diligence
- Opodatkowanie transakcji na udziałach
- Nabycie udziałów w spółce
- Sprzedaż udziałów w spółce
Ostatnia aktualizacja: 22.10.2024
Due diligence – kluczowe fakty
Due diligence – definicja | Istotna część transakcji, która dostarcza kompleksowych informacji na temat statusu prawnego i potencjalnych ryzyk związanych z podmiotem przejmowanym i jego aktywami, które mogą być przedmiotem przejęcia w Polsce. |
Cele due diligence |
|
Zwykłe rodzaje due diligence |
|
Kto może zlecić badanie due diligence? |
|
Czas wymagany do przeprowadzenia analizy due diligence |
|
Dokumenty źródłowe | Due diligence jest zwykle przeprowadzana w oparciu o:
|
Do czego służy prawne badanie due diligence?
Badanie due diligence jest istotną częścią transakcji, która dostarcza kompleksowych informacji na temat stanu prawnego i potencjalnych ryzyk związanych z podmiotem docelowym i jego aktywami, które mogą być przedmiotem przejęcia w Polsce. Due diligence może składać się z różnych audytów, np. prawnego, finansowego, podatkowego, operacyjnego, handlowego czy środowiskowego.
Due diligence w polskim prawie
Due diligence nie jest odrębnie uregulowana w polskim prawie. Proces ten i związane z nim zasady w całości wywodzą się z międzynarodowej praktyki transakcji M&A.
Jak wszędzie na świecie – due diligence w Polsce jest istotną częścią transakcji, która dostarcza kompleksowych informacji na temat sytuacji prawnej i ryzyk prawnych związanych z podmiotem przejmowanym i jego aktywami, które mogą być przedmiotem procesu przejęcia.
Niedokonanie weryfikacji niektórych aspektów prawnych może skutkować niepowodzeniem inwestycji lub znacznym wzrostem jej kosztów.
Zakres prawnego badania due diligence
Zakres prawnego badania due diligence jest zazwyczaj dostosowany do konkretnych okoliczności, np. celów i wielkości transakcji, harmonogramu transakcji, dostępności materiałów, wyboru obszarów wrażliwych na ryzyko.
Zazwyczaj kompleksowe badanie due diligence prawne nabywcy przed transakcją obejmuje następujące obszary:
Inne rodzaje due diligence
Oprócz prawnego badania due diligence zwykle równolegle przeprowadzane są dodatkowe rodzaje badań due diligence w celu zbadania odpowiednich obszarów wrażliwych na ryzyko, np: podatkowe due diligence, finansowe due diligence, środowiskowe due diligence, IT due diligence, IP due diligence.
Transakcje z due diligence
Badanie prawne due diligence przeprowadzane jest zazwyczaj na wniosek potencjalnego nabywcy (buyer due diligence), który jest zainteresowany zebraniem kluczowych informacji na temat stanu prawnego spółki targetowanej w Polsce lub jej nieruchomości.
Uzyskanie szczegółowej wiedzy na temat wszystkich istotnych aspektów prawnych pozwala podjąć odpowiedzialną i świadomą decyzję o udziale w inwestycji oraz przygotować się do negocjacji.
Czasami sprzedawca przeprowadza badanie due diligence (vendor due diligence). Takie badanie prawne przeprowadzane jest na wniosek sprzedającego (vendora) przed rozpoczęciem negocjacji z potencjalnymi inwestorami.
Analiza vendor due diligence pozwala przygotować polską spółkę lub jej aktywa do wyceny i sprzedaży, w szczególności poprzez rozwiązanie określonych kwestii prawnych oraz zminimalizowanie lub wyeliminowanie ryzyk prawnych, które mogłyby zostać wykorzystane w procesie negocjacji przez potencjalnych nabywców.
Badanie due diligence zwykle obejmuje sprawdzenie konfliktu interesu, zawarcie listu intencyjnego i podpisanie / uzyskanie pełnomocnictw / upoważnień.
Raport z badania due diligence
Klasyczny raport due diligence składa się z trzech kluczowych części: wstępu, streszczenia i części analitycznej/opisowej.
Wprowadzenie |
|
Podsumowanie |
Zwięzłe podsumowanie kluczowych:
|
Część analityczna |
|
Podatkowe Due diligence
Tax due diligence zwykle obejmuje weryfikację ryzyka podatkowego i następujących aspektów podatkowych przez wyspecjalizowanych doradców podatkowych:
- Weryfikacja zaległości podatkowych,
- Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT),
- Podatek od zysków kapitałowych (CGT),
- Podatek u źródła (WHT),
- Podatek od wartości dodanej (VAT),
- Zgodność z cenami transferowymi (TP),
- Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC),
- Podatek od nieruchomości (RET).
Najczęściej due diligence ryzyka podatkowego koncentruje się na dwóch kluczowych podatkach, tj. CIT i VAT, co obejmuje weryfikację:
- Zwrotów podatku CIT,
- Obliczenia podatku CIT,
- Klasyfikację kosztów i przychodów,
- Kosztów uzyskania przychodów,
- Deklaracji VAT i zwrotu VAT,
- Obowiązujących stawek VAT,
- Prawidłowości punktu podatkowego,
- Naliczonego podatku VAT,
- Międzynarodowych transakcji dotyczących towarów i usług.
Due diligence – szczegóły badania
Prawo korporacyjne
- Struktura akcjonariatu,
- Tytuł do akcji,
- Ograniczenia w zbywaniu akcji,
- Zastaw, użytkowanie i inne obciążenia udziałów,
- Weryfikacja statutu,
- Weryfikacja umów akcjonariuszy,
- Weryfikacja regulacji wewnętrznych,
- Emisje akcji i obligacji,
- Powiązania kapitałowe i osobowe z innymi podmiotami,
- Dopłaty, dodatkowe płatności,
- Weryfikacja Krajowego Rejestru Sądowego,
- Weryfikacja rejestru CBR,
- Weryfikacja obowiązków sprawozdawczych,
- Analiza repozytorium finansowego,
- Analiza ładu korporacyjnego,
- Weryfikacja POA i upoważnień,
- Spory korporacyjne.
Nieruchomości
- Tytuł własności (tytuł prawny),
- Hipoteki i służebności,
- Prawo użytkowania wieczystego,
- Użytkowanie i inne obciążenia,
- Warunki rozwoju,
- Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego,
- Wymagania dotyczące ochrony,
- Proces budowy,
- Roszczenia reprywatyzacyjne,
- Zarządzanie i konserwacja,
- Usługi związane z nieruchomościami i mediami.
Tutaj można znaleźć więcej na temat: badanie due diligence nieruchomości.
Rzeczy ruchome/ środki trwałe
- Tytuł prawny sprzedawcy,
- Umowy najmu,
- Zastawy, użytkowanie,
- Inne obciążenia.
Umowy handlowe
- Klauzule dotyczące zmiany kontroli,
- Kluczowe umowy handlowe,
- Umowy ubezpieczenia.
Prawo konkurencji
- Umowy o zakazie konkurencji,
- Klauzule wyłączności,
- Umowy konsorcjum,
- Umowy o podziale rynku.
Prawo antymonopolowe
- Badanie wspólnych rynków,
- Kontrola/rozliczenie koncentracji.
Postępowanie sądowe
- Spory i roszczenia przedsądowe,
- Postępowania sądowe i administracyjne,
- Arbitraż i mediacja.
Dzialalność regulowana
- Przegląd wymogów regulacyjnych,
- Zezwolenia, koncesje i licencje.
Sprawy finansowe
- Przegląd dokumentów finansowych,
- Instrumenty kredytowe,
- Kluczowe pożyczki,
- Poręczenia,
- Dotacje i subwencje,
- Gwarancje i rękojmie,
- Umowy z instytucjami finansowymi.
Zatrudnienie
- Struktura zatrudnienia,
- Wewnętrzne przepisy prawa pracy,
- Polityka kadrowa,
- Umowy o pracę i B2B,
- Umowy o odpowiedzialności,
- Umowy o zakazie konkurencji,
- Umowy o zakazie pozyskiwania pracowników,
- Zbiorowe układy pracy,
- Związki zawodowe,
- Przepisy zbiorowego prawa pracy,
- Spory z zakresu prawa pracy,
- Spory dotyczące rozwiązania stosunku pracy.
Środowisko
- Przegląd decyzji środowiskowych,
- Zgoda środowiskowa,
- Przepisy dotyczące ochrony środowiska, ograniczenia,
- Normy i polityki środowiskowe,
- Opłaty środowiskowe.
Ochrona danych
- Status wdrożenia RODO,
- Przedmiot i zakres przetwarzania danych osobowych,
- Umowy powierzenia danych osobowych,
- Inspektor ochrony danych osobowych,
- Skargi i postępowania dotyczące ochrony danych.
Prawa własności intelektualnej
- Weryfikacja tytułu prawnego do praw autorskich i własności intelektualnej,
- Przeniesienie własności intelektualnej i umowy licencyjne,
- Licencje na oprogramowanie,
- Patenty, znaki towarowe,
- Znaki przemysłowe i wzory użytkowe,
- Informacje poufne, NDA,
- Know-how i tajemnice handlowe,
- Spory i roszczenia dotyczące praw autorskich,
- Postępowanie przed Urzędem Patentowym.
Pomoc publiczna
- Dotacje i subwencje państwowe,
- Dotacje i subsydia unijne,
- Zwolnienia podatkowe,
- Zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne,
- Współfinansowanie z PFR,
- Spory i postępowania związane z pomocą państwa.
FAQ – Due dilience
Jaki jest harmonogram badania prawnego due diligence w Polsce?
Czas i zakres procesu due diligence zależy od wielkości nabywanej spółki / aktywów i ram czasowych transakcji. Może to potrwać od kilku dni do kilku miesięcy.
Kto może przeprowadzić badanie prawne due diligence w Polsce?
Usługi prawnego due diligence mogą być świadczone wyłącznie przez licencjonowanych prawników, tj. adwokatów i radców prawnych, oraz licencjonowane kancelarie prawne.
Co oznaczają znaczniki ryzyka w badaniach due diligence?
Co zawiera klasyczny raport due diligence?
Klasyczny raport due diligence składa się z trzech głównych części:
- Wprowadzenie: Przedstawia cele, źródła badania, wskaźniki ryzyka, założenia i zespół badaczy.
- Podsumowanie: Podsumowuje kluczowe obserwacje, ustalenia, oceny ryzyka i zalecenia. Pomaga ocenić związane z tym ryzyko i wspiera podejmowanie właściwych decyzji przez firmę nabywającą.
- Część analityczna: Zawiera szczegółową analizę celu (spółki lub aktywów) wraz z obszerną oceną ryzyka i zaleceniami. Koncentruje się na liście kontrolnej due diligence, potencjalnych zagrożeniach, relacjach biznesowych, inspekcjach nieruchomości, umowach sprzedaży i istotnych faktach. Obejmuje własne badanie due diligence, warunkowe badanie due diligence oraz analizę łańcucha wartości i ustaleń biznesowych.
Dlaczego powinieneś rozważyć badanie due diligence?
Badanie due diligence ma kluczowe znaczenie dla każdej transakcji biznesowej. Dostarcza kompleksowych informacji na temat statusu prawnego i potencjalnego ryzyka związanego z podmiotem docelowym i jego aktywami.
Przeprowadzając badanie due diligence można:
- Zidentyfikować ryzyko prawne i obszary wymagające dalszego badania.
- Zrozumieć strukturę biznesową i przeprowadzone operacje.
- Dokonać wyceny i przedstawić świadome rekomendacje.
- Zminimalizować ryzyko i zapewnić zgodność z prawem.
- Podjąć świadome decyzje, które ochronią Twoją inwestycję.
- Przeprowadzić rozszerzoną analizę due diligence w celu dokładnej oceny ryzyka.
- Efektywne zarządzać kosztami badania due diligence i wymaganymi nakładami.
- Zapewnić zgodności z ofertami publicznymi i przepisami, z uwzględnieniem praw człowieka i inwestorów indywidualnych.
Zrozumienie pełnego zakresu i znaczenia należytej staranności pomaga zapewnić dokładne badanie i podejmowanie strategicznych decyzji inwestycyjnych.
Due diligence w Polsce – Usługi prawne
Szukasz ekspertów w zakresie due diligence w Polsce? Poznaj nasze case studies i nagrody, aby zobaczyć, jak skutecznie realizujemy finansowe, biznesowe i nieruchomościowe due diligence.
Nasi prawnicy ds. korporacyjnych oraz fuzji i przejęć oferują doradztwo na terenie całego kraju. Zapewniamy pełne wsparcie w ocenie ryzyka, analizie sprawozdań finansowych, relacji biznesowych i zasobów ludzkich, aby maksymalizować korzyści z transakcji i minimalizować ryzyko.