Alternatywna spółka inwestycyjna (ASI) - Praktyczny przewodnik

Ostatnia aktualizacja: 28.04.2025

Z praktycznego punktu widzenia celem utworzenia ASI jest pozyskiwanie środków od wielu podmiotów i ich inwestowanie w celu zwiększenia kapitału. Inwestor przekazuje środki finansowe do ASI w tym celu, aby uzyskać większy zysk, niż gdyby inwestował swoje środki indywidualnie. ASI pobiera opłaty od zarządzania funduszami. Zatem ASI jest uproszczoną formą funduszy inwestycyjnych.

Artykuł opisuje najważniejsze informacje dotyczące działania alternatywnych spółek inwestycyjnych (ASI). Z tego opracowania dowiesz się:

• czym jest alternatywna spółka inwestycyjna,
• jakie rodzaje ASI możesz wybrać,
• jakie są obowiązki zarządzających ASI,
• jak zarejestrować alternatywną spółkę inwestycyjną,
• jakie są etapy rejestracji,
• jakie dokumenty należy załączyć do wniosku,
• podsumowanie informacji o alternatywnej spółce inwestycyjnej,
• faq w sprawie alternatywnej spółki inwestycyjnej.

---

Czym jest ASI?

ASI jest instytucją wspólnego inwestowania regulowaną przez ustawę o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

ASI może działać zarówno w formie:

• spółek kapitałowych (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej, spółki europejskiej) – wówczas jest wewnętrznie zarządzana albo
• spółek osobowych (spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjna), z tym zastrzeżeniem, że jest zewnętrznie zarządzana, tj. spółka osobowa jest zarządzana przez swojego komplementariusza – będącego spółką kapitałową.

Spółki kapitałowe pozwalają ograniczyć działalność ASI do jednej spółki, a w przypadku spółek osobowych zaangażowane są dwie spółki – ASI i zarządzający ASI.

---

Rodzaje ASI

Wyróżnia się:

1. ASI działającą na podstawie wpisu do rejestru podmiotów zarządzających ASI (tzw. „ASI rejestrowane”) oraz
2. ASI działającą na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego (tzw. „ASI licencjonowane”).

Obecnie w rejestrze podmiotów zarządzających ASI wpisano 399 podmiotów.

Głównym kryterium rozróżniającym ASI jest wielkości zarządzanego portfela inwestycyjnego. Suma wartości portfeli inwestycyjnych nie może przekroczyć dla ASI rejestrowanego:

• 100 000 000 euro lub
• 500 000 000 euro w przypadku gdy ASI zarządza wyłącznie spółkami, które nie stosują dźwigni finansowej AFI i w której udziały lub akcje mogą być odkupione po co najmniej 5 latach od momentu ich nabycia.

ASI operująca na portfelu przekraczającym powyższe kwoty (oraz spełniające pozostałe wymogi) musi uzyskać zezwolenie na zarządzanie ASI. Zezwolenie wydaje Komisja Nadzoru Finansowego („KNF”).

---

Obowiązki podmiotu zarządzającego ASI

Obowiązki podmiotu zarządzającego ASI skupiają się co najmniej na zarządzaniu portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem. Oznacza to, że na podmiocie zarządzającym ciążą szczególnie istotne nakazy związane z jej funkcjonowaniem dotyczące m.in.:

• składania sprawozdań kwartalnych dot. monitorowania łącznej wartości aktywów wchodzących w skład portfeli inwestycyjnych oraz sprawozdań rocznych o pozostałych wskaźnikach ekonomicznych,
• składania wyjaśnień w toku bieżącej działalności żądanych przez KNF,
• informowania KNF o zmianie adresu, siedziby czy zakończeniu działalności ASI.

---

Jakie są korzyści z ASI?

Najistotniejsze zalety ASI:

• nieskomplikowany proces uzyskania wpisu do rejestru podmiotów zarządzających ASI,
• stosunkowo niewiele obowiązków korporacyjnych i sprawozdawczych nałożonych na podmioty zarządzające ASI (w odniesieniu do „rejestrowej ASI”, czyli wpisanej do rejestru),
• duża różnorodność portfela inwestycyjnego, od nieruchomości, akcje, udziały, instrumenty finansowe po NFT. Po uzyskaniu odrębnego zezwolenia ASI może również inwestować w fundusze hedgingowe,
• na ogół ASI pozwalają inwestorom ASI na dostęp do inwestycji i poszczególnych etapów procesu inwestycyjnego.

---

Jak wygląda rejestracja ASI?

Rejestracja zależy od tego czy chcemy założyć ASI rejestrowaną, wymagającą jedynie wpisu do rejestru zarządzających ASI czy drugą, bardziej skomplikowaną formę ASI wymagającą zezwolenia KNF na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI. Ponadto warto zastanowić się, czy ASI ma być wewnętrznie, czy zewnętrznie zarządzana.

W przypadku wewnętrznie zarządzanej ASI wystarczy związać umowę spółki, w której należy umieścić generalne postanowienia dot. polityki i strategii inwestycyjnej ASI, a następnie złożyć wniosek o wpis do rejestru zarządzających ASI wraz z pozostałymi załącznikami lub wniosek o wydanie zezwolenia.

Odmiennie – w wypadku spółki zarządzanej zewnętrznie, jeżeli spółka kapitałowa ma za zostać komplementariuszem innej spółki komandytowej (czyli ma zostać podmiotem zarządzającym), to musi zostać uprzednio zawiązana, a następnie zarejestrowana przez Krajowy Rejestr Sądowy. Kolejno należy ustanowić politykę i strategię inwestycyjną ASI i powołać spółkę komandytową lub komandytową akcyjną, której komplementariuszem i zarazem podmiotem zarządzającym ASI ma być uprzednio zarejestrowana spółka kapitałowa.

Kolejny etap wspólny dla obu typów procedur będzie polegać na weryfikacji złożonego wniosku i załączników. KNF może wnosić na tym etapie o uzupełnienie ewentualnych braków bądź wezwać do złożenia wyjaśnienia do przesłanych dokumentów.

Na ostatnim etapie KNF wydaje decyzję administracyjną w przedmiocie:

• wpisu do rejestru bądź odmawia dokonania wpisu z podaniem motywów podjętej decyzji,
• udzielenia zezwolenia na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI bądź odmowy udzielenia zezwolenia.

Praktyka pokazuje, że przedsiębiorcy rzadko występują o opisywane zezwolenie. Według danych publikowanych przez KNF jedynie 2 przedsiębiorców posiada zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI.

---

Jakie dokumenty należy przedłożyć do wniosku?

Ubiegając się o uzyskanie zezwolenia na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI należy do wniosku o rejestrację przedłożyć przede wszystkim:

1. statut lub umowę spółki;
2. odpis z rejestru przedsiębiorców
3. informacje o podmiotach dominujących i podmiotach zależnych wobec akcjonariuszy posiadających co najmniej 10% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu
4. analizę ekonomiczno-finansową możliwości prowadzenia działalności przez okres roku;
5. opis polityki wynagrodzeń,
6. plan działalności obejmujący:

• wskazanie zakresu czynności, które wnioskodawca zamierza wykonywać,
• schemat oraz opis organizacji przedsiębiorstwa, ze wskazaniem adresów centrali i oddziałów, jeżeli jest planowane ich otwarcie,
• opis sposobu wykonywania czynności związanych z zarządzaniem alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, dotyczący w szczególności kapitałów własnych zarządzającego ASI.

Z kolei wnioskując o wpis do rejestru zarządzających ASI należy przedłożyć znacznie mniej dokumentów, najistotniejsze z nich:

1. statut lub umowę spółki;
2. statut lub umowę alternatywnej spółki inwestycyjnej, którą wnioskodawca zamierza zarządzać;
3. odpis z rejestru przedsiębiorców – w przypadku spółki kapitałowej,;
4. dane osobowe członków zarządu lub rady nadzorczej wnioskodawcy, jak również innych osób, które odpowiadają za wykonywaną przez wnioskodawcę działalność lub nią kierują, wraz z odpisem informacji z Krajowego Rejestru Karnego;
5. opis alternatywnych spółek inwestycyjnych wraz ze wskazaniem nazw tych spółek, którymi wnioskodawca zamierza zarządzać, obejmujący:

• planowaną łączną wartość aktywów wchodzących w skład portfeli inwestycyjnych tych spółek,
• opis polityki inwestycyjnej oraz strategii inwestycyjnej każdej z tych spółek;
• adres siedziby zarządzającego ASI;
• informację o inwestorach alternatywnej spółki inwestycyjnej, wartości wniesionych przez nich wkładów, pochodzeniu środków na wniesienie wkładów, a także przeprowadzeniu weryfikacji tych osób jako klientów profesjonalnych.

Podstawowe informacje:

Podstawa prawna legalności działalności	Organ wydający decyzję administracyjną	Wymogi dotyczące wartości portfela inwestycyjnego	Zakres nadzoru i wymogów stawianych przy bieżącym działaniu
Wpis do rejestru zarządzających ASI	KNF	Kwoty nie przekraczające 100 000 000 euro lub 500 000 000 euro w przypadku gdy ASI zarządza wyłącznie spółkami, które nie stosują dźwigni finansowej AFI i w której udziały lub akcje mogą być odkupione po co najmniej 5 latach od momentu ich nabycia.	Brak restrykcyjnych wymogów dotyczących składu zarządu oraz informowania na stronie internetowej o zakresie i legalności podjętych działań
Zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI	KNF	Kwoty wyższe niż wskazane powyżej, brak górnego limitu.	Znacznie bardziej rozbudowane wymogi dot. składu zarządu np. powołanie licencjonowanego doradcy inwestycyjnego. Inne wymogi: nakaz dokonywania notyfikacji przed wprowadzeniem ASI do obrotu

---

FAQ – ASI w Polsce