Koncesja - materiały wybuchowe, broń, amunicja, technologia o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym

Ostatnia aktualizacja: 25.03.2025

Na terenie Rzeczypospolitej Polskiej działalność gospodarcza obejmująca wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (tzw. obrót specjalny) podlega rygorystycznym regulacjom, określonym m.in. w ustawie z dnia 13 czerwca 2019 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1743).

W konsekwencji zarówno na osobach planujących rozpoczęcie prowadzenia działalności w tym zakresie, jak i na potencjalnych nabywcach, spoczywa obowiązek uprzedniego uzyskania stosownej koncesji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, która określa rodzaj i zakres działalności, a ponadto może również określać specjalne warunki jej wykonywania.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż rozróżnia się dwie kategorie działalności, do prowadzenia których niezbędne jest uzyskanie stosownej koncesji i jest to:

1. wytwarzanie i prowadzenie obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
2. prowadzenie obrotu technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

---

Jaka działalność związana z bronią i podobnymi wyrobami nie wymaga koncesji?

Nie każda działalność związana z bronią i podobnymi wyrobami będzie wymagała uzyskania stosownej koncesji. W konsekwencji posiadanie koncesji nie jest wymagane w sytuacji prowadzenia obrotu:

• wyrobami pirotechnicznymi: widowiskowymi (klasa F1, F2 i F3), teatralnymi (klasa T1) oraz pozostałymi (klasa P1),
• bronią palną pozbawioną cech użytkowych oraz wyrobami o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, pozbawionymi cech użytkowych,
• bronią alarmową i sygnałową.

---

Kto może uzyskać koncesję?

O koncesję mogą wnioskować przedsiębiorcy wpisani do CEIDG (jednoosobowe działalności gospodarcze) i do KRS (na przykład spółki jawne lub spółki z o.o.).

W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG, koncesja przyznawana jest w przypadku spełnienia następujących wymagań, tj. gdy wnioskodawca:

• posiada:
  • obywatelstwo polskie lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Szwajcarii lub państwa, które jest członkiem strefy EFTA, albo
  • zezwolenie na osiedlenie się lub pobyt jako rezydent długoterminowy Wspólnot Europejskich albo
  • istnieje możliwość uzyskania uprawnień na zasadzie wzajemności (jeśli taka możliwość przewidziana jest w odpowiednich umowach międzynarodowych),
• ukończył 21. rok życia,
• posiada co najmniej wykształcenie średnie (wymóg ten nie dotyczy jednak rusznikarzy oraz przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania i obrotu replikami broni czarnoprochowej) lub średnie branżowe,
• posiada udokumentowane przygotowanie zawodowe do wykonywania lub kierowania działalnością gospodarczą w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym lub obrotu technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, które odbywa się w formie szkolenia w upoważnionej do tego instytucji*
  • *należy jednak pamiętać, iż wszelkie koszty związane z uzyskiwaniem koncesji, jak m.in. odbywanie szkolenia, ponoszone są przez wnioskodawcę,
• posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
• nie posiada stwierdzonych zaburzeń psychicznych bądź istotnych zaburzeń funkcjonowania psychologicznego,
• nie został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe lub w stosunku do wnioskodawcy nie toczy się postępowanie o umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Wyżej wymienione wymagania odnoszą się również do wybranych reprezentantów przedsiębiorców wpisanych do KRS. Dodatkowo należy mieć na uwadze, iż wymogi odnoszące się do osób fizycznych starających się o koncesję muszą zostać spełnione przez:

1. co najmniej dwóch członków zarządu, albo
2. jednego członka zarządu i prokurenta lub pełnomocnika.

Wymóg dotyczący niekaralności odnosi się ponadto do wspólników spółki, członków zarządu i prokurentów oraz udziałowców lub akcjonariuszy, którzy posiadają co najmniej 20% udziałów lub akcji. W konsekwencji do wniosku o koncesję należy załączyć także dokumenty dotyczące w/w osób, jak:

• zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego (a w przypadku cudzoziemców – odpowiedni dokument wydany przez uprawniony urząd w kraju pochodzenia),
• zaświadczenia o niekaralności dotyczące podmiotu zbiorowego, jednak dotyczy to wyłącznie przypadków, w których udziałowiec bądź akcjonariusz nie jest osobą fizyczną (w kontekście natomiast udziałowca/akcjonariusza zagranicznego – odpowiedni dokument wydany przez uprawniony urząd w kraju udziałowca/akcjonariusza).

Ponadto, aby uzyskać koncesję, przedsiębiorca nie może być wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych KRS ani ujawniony w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości.

---

Jakie są wymogi dotyczące magazynowania towarów obrotu specjalnego?

W sytuacji, gdy działalność uwzględnia również magazynowanie, konieczne jest dodatkowo uzyskanie następujących dokumentów:

• opinii potwierdzającej, iż zapewnione są odpowiednie warunki techniczne i organizacyjne w miejscu planowanej działalności,
• zaświadczeń potwierdzających, iż miejsce planowanej działalności oraz wykorzystywane urządzenia są zgodne z przepisami sanitarnymi, przepisami o ochronie przeciwpożarowej i o ochronie środowiska, a wydanych przez:
  • państwowego powiatowego inspektora sanitarnego,
  • komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej,
  • wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.

Z listą instytucji uprawnionych do wydania opinii (PDF) można się zapoznać w odpowiednich źródłach.

Niemniej obowiązek uzyskania powyższych dokumentów nie spoczywa na przedsiębiorcach prowadzących pośrednictwo lub obrót bez prawa magazynowania.

---

Czym jest promesa, czyli przyrzeczenie udzielenia koncesji w obrocie specjalnym?

W celu zabezpieczenia uzyskania koncesji, istnieje możliwość ubiegania się o przyrzeczenie jej udzielenia – tzw. promesę. Należy jednak podkreślić, iż dokument ten nie uprawnia do prowadzenia działalności w zakresie obrotu specjalnego, lecz jest jedynie zapewnieniem, iż w przypadku złożenia przez przedsiębiorcę wniosku o koncesję w okresie ważności promesy, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji nie może odmówić wydania koncesji (oczywiście po spełnieniu przez przedsiębiorcę wszystkich warunków i wymagań).

Jednocześnie warto podkreślić, iż promesa taka wydawana jest na minimum 6 miesięcy i określa warunki, jakie musi spełniać firma, aby uzyskać koncesję. Dodatkowo warto mieć na uwadze, że wniosek o udzielenie promesy powinien spełniać te same wymogi co wniosek o udzielenie zezwolenia.

Niemniej w wyjątkowych sytuacjach minister może odmówić wydania koncesji opisanej w promesie, jeżeli:

• zaszły zmiany danych we wniosku o udzielenie promesy,
• firma nie spełnia wszystkich warunków podanych w promesie,
• jest to uzasadnione zagrożeniem obronności lub bezpieczeństwa państwa albo porządku publicznego,
• firma znajduje się w likwidacji lub toczy się wobec niej postępowanie upadłościowe.

---

Co powinien zawierać wniosek o uzyskanie koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym?

W celu uzyskania koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, należy złożyć wniosek o jej udzielenie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, załączając do niego:

1. Dokument określający status wnioskującego podmiotu,
2. Zaświadczenie o braku wpisu w rejestrze dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego,
3. Dokumenty potwierdzające posiadane wykształcenie,
4. Dokument potwierdzający przygotowanie zawodowe,
5. Zaświadczenia o niekaralności,
6. Orzeczenie lekarskie,
7. Orzeczenie psychologiczne,
8. Opinia potwierdzająca możliwość spełnienia warunków technicznych i organizacyjnych,
9. Zaświadczenie państwowego powiatowego inspektora sanitarnego stwierdzające, że obiekty budowlane i urządzenia techniczne przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej spełniają wymagania określone w przepisach sanitarnych,
10. Zaświadczenie komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej stwierdzające, że obiekty budowlane i urządzenia techniczne przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej spełniają wymagania określone w przepisach o ochronie przeciwpożarowej,
11. Zaświadczenie wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska stwierdzające, że obiekty budowlane i urządzenia techniczne przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej spełniają wymagania określone w przepisach o ochronie środowiska.

Dokumenty, które składane są w języku obcym, powinny zostać przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego, a wszelkie składane kopie muszą być poświadczone za zgodność z oryginałem przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego radcą prawnym, adwokatem, rzecznikiem patentowym lub doradcą podatkowym.

---

Jaki jest termin obowiązywania koncesji?

Koncesja zostaje przyznana na czas podany we wniosku – jednak nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat. Należy jednak pamiętać, iż:

• w ciągu 6 miesięcy od dnia przyznania koncesji należy rozpocząć działalność – w przeciwnym razie decyzja o udzieleniu koncesji zostanie cofnięta,
• obowiązuje 14-dniowy termin od dnia rozpoczęcia działalności na powiadomienie o tym fakcie ministerstwa – w przeciwnym razie koncesja może zostać cofnięta,
• w ciągu 14 dni od wystąpienia zmian danych zawartych w koncesji i w złożonych dokumentach należy powiadomić o tym ministerstwo – w przeciwnym razie koncesja może zostać cofnięta,
• osoby, którym udzielono koncesję oraz osoby wpisane do koncesji jako osoby uprawnione do kierowania działalnością gospodarczą objętą zakresem koncesji, zobowiązane są co 5 lat do przedstawiania Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji aktualnych orzeczeń lekarskich i psychologicznych – w przeciwnym razie minister cofnie decyzję o udzieleniu koncesji.

Minister może jednak odmówić udzielenia koncesji, jeżeli:

• jest to uzasadnione ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa albo porządku publicznego,
• firma jest w likwidacji lub w trakcie postępowania upadłościowego,
• firma miała cofniętą koncesję w ciągu ostatnich 10 lat (nie dotyczy to przypadku, gdy nie rozpoczęto działalności w ciągu 6 miesięcy od otrzymania koncesji),
• firma jest reprezentowana przez osobę, która w innej firmie była wspólnikiem, członkiem zarządu, prokurentem lub pełnomocnikiem, a której działanie doprowadziło do cofnięcia koncesji,
• wspólnikiem, udziałowcem lub akcjonariuszem w firmie jest osoba lub spółka, której w ciągu ostatnich 10 lat cofnięto koncesję (nie dotyczy to przypadku, gdy przyczyną cofnięcia koncesji było nierozpoczęcie działalności w ciągu 6 miesięcy od otrzymania koncesji).

---

Jakie są opłaty w postępowaniu koncesyjnym?

• 616 zł – opłata skarbowa za udzielenie koncesji.

Uwaga! Wysokość opłaty dotyczy jednego zakresu działalności. W przypadku kilku zakresów i rodzajów działalności (na przykład: obrót bronią, amunicją, wyrobami, technologią) – kwotę 616 zł należy pomnożyć przez liczbę zakresów działalności.

• 98 zł – opłata skarbowa za przyrzeczenie wydania koncesji (promesę).

---

Jak długo trwa postępowanie w sprawie wydania koncesji na obrót specjalny?

Sprawa powinna zostać załatwiona w ciągu 2 miesięcy. Termin oczekiwania zależy między innymi od konieczności uzyskania pozytywnych opinii o wniosku.

---

Tryb odwoławczy

W przypadku niezadowolenia z decyzji wydanej przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, istnieje możliwość:

1. zwrócenia się do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy (termin: 14 dni od otrzymania decyzji)
2. złożenia skargi na decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (termin: 30 dni od otrzymania decyzji o odmowie udzielenia koncesji albo decyzji utrzymującej w mocy poprzednią decyzję)

---

Obowiązki przy zakończeniu działalności w zakresie obrotu specjalnego

W przypadku decyzji o zakończeniu działalności w zakresie obrotu specjalnego:

• należy niezwłocznie zawiadomić o tym Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz właściwego komendanta wojewódzkiego Policji,
• należy zabezpieczyć resztę towaru oraz dokumentację ewidencji.

---

Zezwolenie na obrót produktami podwójnego zastosowania

Czym są produkty podwójnego zastosowania?

Zgodnie z definicją przewidzianą w art. 2 pkt 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 428/2009 z dnia 5 maja 2009 r. ustanawiającego wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania (wersja przekształcona), produktami podwójnego zastosowania są produkty, włącznie z oprogramowaniem i technologią, które mogą być stosowane zarówno w celach cywilnych, jak i wojskowych, oraz obejmują wszystkie towary, które mogą być użyte zarówno w zastosowaniach niewybuchowych, jak i w jakikolwiek sposób do wspomagania wytwarzania broni jądrowej lub innych urządzeń do wybuchu jądrowego.

Zezwolenie na obrót produktami podwójnego zastosowania można uzyskać po spełnieniu wymagań określonych w ustawie z dnia 29.11.2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 1582).

Wnioskodawca może wystąpić z wnioskiem o wydanie zezwolenia indywidualnego lub zezwolenia globalnego lub może złożyć oświadczenie o korzystaniu z zezwolenia generalnego, który należy złożyć do Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Departamentu Obrotu Towarami Wrażliwymi i Bezpieczeństwa Technicznego, Wydziału Kontroli Eksportu.

---

Zezwolenie indywidualne i globalne na obrót produktami podwójnego zastosowania

Z wnioskiem o wydanie zezwolenia może wystąpić:

• osoba fizyczna,
• osoba prawna,
• jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną.

Wnioskodawcą może być osoba mieszkająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub podmiot posiadający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wraz z wnioskiem składa się następujące załączniki:

• projekt umowy lub umowę dotyczącą obrotu, jeżeli taka umowa jest wymagana w odniesieniu do danego obrotu albo list intencyjny lub zapytanie ofertowe,
• certyfikat importowy lub oświadczenie końcowego użytkownika w przypadku wywozu lub transferu wewnątrzunijnego,
• zgodę właściwego zagranicznego organu na określone dysponowanie towarem, w przypadku gdy importer lub końcowy użytkownik zobowiązał się do uzyskania takiej zgody albo oświadczenie, że wnioskodawca nie posiada wiedzy w zakresie zobowiązania, o którym mowa w art. 9 ust. 2 pkt 10 ustawy.

Ważna informacja! Do dokumentu sporządzonego w języku obcym dołącza się tłumaczenie na język polski sporządzone przez tłumacza przysięgłego.

---

Jaki jest czas oczekiwania na wydanie zezwolenia na obrót produktami podwójnego zastosowania?

Zezwolenia są wydawane w ciągu miesiąca od złożenia wniosku, pod warunkiem, że wniosek jest wypełniony poprawnie, a wszystkie wymagane załączniki zostały przekazane w komplecie.

Jakie są opłaty za wydanie zezwolenia?

Wydanie zezwolenia jest bezpłatne.

---

Zezwolenia Generalne na obrót produktami podwójnego zastosowania

Prowadzenie obrotu na podstawie generalnego unijnego lub krajowego zezwolenia na wywóz wymaga złożenia oświadczenia o terminie jego rozpoczęcia. Terminy składania oświadczeń o rozpoczęciu obrotu na podstawie generalnych unijnych zezwoleń określone są odpowiednio w poszczególnych sekcjach załącznika II do Rozporządzenia 2021/821.

W przypadku zamiaru korzystania z krajowego zezwolenia generalnego ZG-PL-DU-1 oświadczenie należy złożyć Ministrowi Rozwoju i Technologii co najmniej na miesiąc przed rozpoczęciem obrotu.

UWAGA!
Należy pamiętać, że podmiot dokonujący obrotu w ramach zezwoleń generalnych jest obowiązany przekazać organowi kontroli obrotu coroczną informację o realizacji tego obrotu, w terminie do końca I kwartału następnego roku na adres Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

---

FAQ – Koncesja na materiały wybuchowe, broń, amunicję i technologie o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym