Koncesja, Licencja, Zezwolenie, czy Wpis do Rejestru Działalności Regulowanej? Przewodnik regulacyjny dla przedsiębiorców

Ostatnia aktualizacja: 03.09.2024

Planujesz rozpocząć działalność gospodarczą w Polsce? A może już ją założyłeś, ale zastanawiasz się jakie warunki regulacyjne należy spełnić, aby legalnie prowadzić działalność gospodarczą? W tym artykule znajdziesz ogólne informacje na temat wymogów regulacyjnych i zasad dotyczących koncesji, licencji, zezwoleń i innych form ograniczenia działalności gospodarczej w Polsce.

W oparciu o zasadę swobody działalności gospodarczej – prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce nie wymaga dodatkowych koncesji i zezwoleń, chyba że przepisy prawa określają szczególne wymogi w tym zakresie. W praktyce niektóre sektory gospodarki, ze względu na swoją specyfikę, wymagają spełnienia określonych prawem warunków.

---

Jakie są ograniczenia regulacyjne dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce?

Ograniczenia regulacyjne ograniczają swobodę przedsiębiorcy w podejmowaniu i prowadzeniu określonego rodzaju działalności gospodarczej. Ograniczenia te są ustanawiane w celu ochrony kluczowych wartości dla funkcjonowania każdego państwa, takich jak:

• bezpieczeństwo publiczne,
• interes publiczny,
• moralność publiczna,
• zapobieganie przestępczości,
• ochrona konsumentów lub
• zapobieganie praktykom monopolistycznym itp.

Każdy przedsiębiorca, który chce prowadzić działalność regulowaną, musi uzyskać do tego prawo i spełnić określone warunki określone w odpowiednich przepisach.

Polska wyróżnia trzy formy prawne ograniczenia działalności gospodarczej:

• Koncesje
• Zezwolenia (lub Licencje)
• Wpis do rejestru działalności regulowanej

---

Jak rozpocząć działalność regulowaną w Polsce?

Przed złożeniem wniosku o koncesję, zezwolenie, licencję lub wpis do rejestru działalności regulowanej, każdy przedsiębiorca powinien posiadać prawidłowo zarejestrowaną działalność gospodarczą. Często wymagane lub zalecane jest zarejestrowanie nowej działalności gospodarczej w Polsce w:

• Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), w przypadku spółek kapitałowych i osobowych, lub
• Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), w przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.

Czy spełnianie warunków działalności regulowanej podlega weryfikacji?

Oceny spełniania przez przedsiębiorcę warunków dokonuje określony organ, np. prezes urzędu lub właściwy minister. Organy te weryfikują zgodność działalności przedsiębiorcy z wydaną decyzją oraz warunkami określonymi w zezwoleniu lub koncesji.

Odpowiednie organy mogą również przeprowadzać kontrole działalności gospodarczej, a w przypadku niespełnienia warunków, pozbawić przedsiębiorcę prawa do dalszego prowadzenia działalności regulowanej.

Ile kosztuje zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej?

Ważne jest, aby przedsiębiorca pamiętał, że ubieganie się o wymagane zezwolenia wiąże się z opłatami za zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej, których wysokość zależy od rodzaju, usług, zasobów działalności regulowanej i działu wniosków o zezwolenie.

---

Czym jest koncesja i kto jej potrzebuje?

Koncesja jest najbardziej rygorystycznym ograniczeniem prawnym w Polsce. Uzyskanie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce wymaga Twojego czasu, środków i złożonych działań. Poniżej możesz zapoznać się z najczęściej występującymi typami koncesji:

Rodzaj koncesji	Organ wydający
Koncesja wydobywcza: –Koncesja na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin –Koncesja wydobywcza –Koncesja na wydobywanie złóż kopalin (z wyjątkiem węglowodorów)	Minister właściwy do spraw środowiska albo starosta lub marszałek województwa
Koncesje na materiały wybuchowe i wojskowe: wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym	Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
Koncesje energetyczne	Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE)
Koncesja na ochronę osób i mienia	Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
Koncesja radiowo-telewizyjna: rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych, z wyłączeniem programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym, które nie są rozprowadzane drogą rozsiewczą naziemną, satelitarną lub kablową.	Szef Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT)
Koncesje w zakresie gier hazardowych: prowadzenie kasyna gry	Minister właściwy do spraw finansów publicznych
Koncesje na przewozy lotnicze	Szef Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC)

Jak uzyskać koncesję w Polsce? Przewodnik krok po kroku

Koncesja to decyzja administracyjna zezwalająca na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Aby uzyskać lub zmienić koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej, należy złożyć wniosek do właściwego organu.

Należy pamiętać, że wszelkie zmiany danych objętych wnioskiem do organu koncesyjnego należy zgłosić w ciągu 14 dni.

Krok 1 – Złożenie wniosku o udzielenie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej

Treść wniosku o udzielenie koncesji zależy od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, jednak zgodnie z ogólnymi warunkami powinien on zawsze zawierać co najmniej następujące dane:

1. Firma przedsiębiorcy,
2. Siedziba i adres spółki lub miejsce zamieszkania i adres przedsiębiorcy,
3. Adres głównego miejsca wykonywania działalności,
4. Numer w rejestrze przedsiębiorców albo w ewidencji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),
5. Określenie rodzaju i zakresu działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja,
6. Informacje i dokumenty określone w odrębnych przepisach regulujących działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji.

Upewnij się, że spełniasz wszystkie wymogi prawne określone w przepisach. Po przygotowaniu i wypełnieniu wniosku złóż go do właściwego organu i czekaj na decyzję.

Krok 2 – Weryfikacja przez właściwy organ

Kolejnym krokiem jest weryfikacja przez właściwy organ, czy spełniasz warunki wymagane do prowadzenia określonej działalności gospodarczej. W ramach tego procesu organ może:

• Wezwać przedsiębiorcę do uzupełnienia brakującej dokumentacji w wyznaczonym terminie, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia,
• Zweryfikować informacje wskazane we wniosku pod kątem spełnienia określonych warunków,
• Zweryfikować, czy przedsiębiorca daje rękojmię należytego wykonywania działalności koncesjonowanej.

Weryfikacja przez organ koncesyjny ma na celu upewnienie się, że wszystkie wymogi prawne są spełnione, a przedsiębiorca jest przygotowany do prowadzenia działalności zgodnie z przepisami.

Krok 3 – Wydanie koncesji

W odpowiedzi na wniosek organ może podjąć jedną z następujących decyzji:

• Przyznać koncesje,
• Odmówić udzielenia koncesji,
• Ograniczyć zakres koncesji w stosunku do złożonego wniosku,
• Odmówić zmiany koncesji.

Organ może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres, jeżeli:

• Nie spełniasz wszystkich wymagań,
• Istniała obawa zagrożenia obronności lub bezpieczeństwa państwa i obywateli,
• Koncesja została udzielona innemu przedsiębiorcy w wyniku procesu lub przetargu,
• Została wydana decyzja stwierdzająca niedopuszczalność wykonywania praw z akcji przedsiębiorcy i leży to w interesie publicznym.

Czy organ może przeprowadzić kontrolę po udzieleniu koncesji?

Wydanie decyzji o udzieleniu koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej nie kończy procesu kontroli i weryfikacji. Po udzieleniu koncesji organ może nadal monitorować, czy prowadzisz działalność zgodnie z wydanymi przepisami i warunkami.

W jaki sposób przeprowadzana jest taka kontrola?

Upoważniony organ w celu przeprowadzenia kontroli może:

• wejść na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, w których prowadzona jest koncesjonowana działalność gospodarcza, w dniach i godzinach, w których taka działalność powinna być lub jest wykonywana,
• żądać dostępu do danych związanych z przedmiotem kontroli,
• żądać ustnych lub pisemnych wyjaśnień,
• żądać okazania dokumentów lub innych nośników informacji związanych z działalnością koncesjonowaną.

Po stwierdzeniu uchybień organ może wezwać przedsiębiorcę do ich usunięcia w wyznaczonym terminie.

Jeśli nie spełnisz tych wymogów, organ może:

• Czasowo ograniczyć koncesję,
• Wstrzymać koncesję,
• lub nawet cofnąć koncesję.

Bardzo ważne jest, aby pamiętać, że jeśli koncesja zostanie cofnięta, nie będzie można ubiegać się o nią ponownie wcześniej niż 3 lata od daty cofnięcia.

Czym jest promesa koncesji?

Gdy już wiesz, że do prowadzenia określonej działalności konieczne będzie uzyskanie koncesji, możesz złożyć wniosek o wydanie promesy koncesji, czyli decyzji o promesie, jeszcze przed wydaniem koncesji.

Co musisz wiedzieć o promesie koncesji?

• Promesa koncesji nie jest równoznaczna z uzyskaniem prawa do prowadzenia działalności w zakresie działalności koncesjonowanej.
• Jest to dokument, który ułatwia spółce uzyskanie finansowania planowanej inwestycji.
• O promesę można zatem ubiegać się na etapie budowy inwestycji.
• Ustala ona okres ważności nie krótszy niż 6 miesięcy.
• W tym okresie organ nie może odmówić udzielenia koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej, chyba że zachodzą następujące okoliczności:
  • Zmieniły się dane zawarte wcześniej we wniosku o wydanie decyzji o promesie,
  • Nie zostały spełnione wszystkie warunki określone w promesie,
  • Nie zostały spełnione warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej,
  • Odmowa jest uzasadniona okolicznościami zagrożenia obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli.

Promesa koncesji jest zatem ważnym dokumentem dla przedsiębiorców planujących inwestycje, gdyż daje pewność uzyskania koncesji w przyszłości, pod warunkiem spełnienia wszystkich określonych wymogów.

---

Jak wygląda proces uzyskiwania zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce?

Działalność może wymagać licencji i zezwoleń tylko wtedy, gdy jest to wyraźnie określone w lokalnych przepisach.Licencje w Polsce są zasadniczo mniej restrykcyjne i łatwiejsze do uzyskania niż koncesje. Zezwolenia i licencje na prowadzenie działalności gospodarczej są wydawane po sprawdzeniu przez właściwy organ, czy przedsiębiorca spełnia warunki techniczne i organizacyjne do prowadzenia określonej działalności gospodarczej.

W praktyce w Polsce – zezwolenia i koncesje stanowią jedną szerszą kategorię. W teorii różnica polega na tym, że licencje dotyczą przede wszystkim firm, których prowadzenie wymaga specjalnego wykształcenia lub uprawnień do wykonywania określonych zawodów, np. rzeczoznawcy majątkowego, prawnika, architekta, doradcy podatkowego. W praktyce licencja ma taki sam skutek jak zezwolenie – oznacza zgodę na podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej, a jednocześnie potwierdza posiadanie określonych uprawnień.

Koncesja lub zezwolenie wydawane są w formie decyzji administracyjnej, co oznacza , że organ wydaje je w drodze postępowania administracyjnego. Organ ma obowiązek wydać koncesję lub zezwolenie, jeżeli faktycznie spełniasz warunki do prowadzenia określonej działalności.

Poniżej znajdziesz tabelę z przykładowymi rodzajami działalności, dla których wymagane jest zezwolenie:

Rodzaj zezwolenia	Organ wydający zezwolenie
Zezwolenie na sprzedaż alkoholu: działalność gospodarcza związana ze sprzedażą alkoholu	wójt, burmistrz lub prezydent miasta (w przypadku sprzedaży detalicznej) oraz marszałek województwa lub minister właściwy do spraw gospodarki (w przypadku sprzedaży hurtowej).
Koncesje farmaceutyczne: działalność gospodarcza związana z produktami farmaceutycznymi	Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny
Zezwolenie akcyzowe: działalność gospodarcza w zakresie akcyzy	Naczelnik urzędu skarbowego
Koncesja na wytwarzanie odpadów: działalność gospodarcza w zakresie odpadów	Marszałek województwa, starosta powiatu lub regionalny dyrektor ochrony środowiska

---

Wpis do rejestru działalności regulowanej – najprostsza forma regulacji działalności gospodarczej w Polsce

Uzyskanie wpisu do rejestru działalności regulowanej jest najprostszą formą reglamentacji działalności gospodarczej w Polsce. Aby uzyskać wpis, przedsiębiorca musi:

• Spełnić określone warunki prowadzenia takiej działalności,
• Złożyć wniosek o wpis do rejestru działalności regulowanej,
• Złożyć oświadczenie o spełnianiu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności (jako załącznik do wniosku).

Ważne jest, aby zachować wszystkie dokumenty, które potwierdzają, że spełniasz warunki do wykonywania działalności regulowanej. Mogą się one przydać w przypadku kontroli.

Rejestry działalności regulowanej prowadzone są w formie jawnej. Oznacza to, że każdy może je przeglądać za pośrednictwem określonego organu, który je prowadzi.W rejestrze ujawnia się dane spółki, numer NIP, a na żądanie organu także inne dane, zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych.

Poniżej znajdziesz tabelę z przykładowymi rodzajami działalności wymagającymi wpisu do rejestru działalności regulowanej:

Przedmiot działalności	Organ prowadzący rejestr
Produkcja alkoholu: produkcja i rozlew wyrobów alkoholowych (wyrobów winiarskich, napojów spirytusowych, a także oczyszczanie, skażanie, odwadnianie alkoholu etylowego).	Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
Przechowywanie dokumentacji kadrowo-płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania	Marszałek województwa
Konfekcjonowanie i wprowadzanie do obrotu środków ochrony roślin	Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa
Służby detektywistyczne	Minister właściwy do spraw wewnętrznych
Prowadzenie indywidualnej lub grupowej praktyki lekarskiej	Okręgowa rada lekarska
Prowadzenie indywidualnej lub grupowej praktyki pielęgniarek, położnych	Naczelna Rada Pielęgniarek
Prowadzenie działalności w zakresie szkolenia kierowców	Starosta powiatu właściwy ze względu na miejsce prowadzenia działalności
Organizowanie imprez turystycznych	Marszałek województwa
Działalność telekomunikacyjna	Szef Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE)

Kiedy uzyskam wpis do rejestru działalności regulowanej?

Jeżeli wszystkie warunki zostały spełnione przez przedsiębiorcę, organ prowadzący właściwy rejestr wyda z urzędu zaświadczenie o wpisie w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.

Pamiętaj! W przypadku zaprzestania prowadzenia działalności regulowanej konieczne będzie złożenie wniosku o wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru.

Warto również mieć na uwadze, że w przypadku całkowitej rezygnacji z prowadzenia działalności gospodarczej, z chwilą wyrejestrowania z CEIDG lub wykreślenia z KRS, nastąpi również automatyczne wykreślenie z rejestru działalności regulowanej. Nie potrzeba wówczas składać odrębnego wniosku.

Kiedy organ może odmówić wpisu do rejestru?

Organ gminy odmówi wpisu do rejestru działalności regulowanej w przypadku:

• Wydania prawomocnego orzeczenia zakazującego przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem,
• Przedsiębiorca został wykreślony z rejestru działalności regulowanej z powodu wydania decyzji zakazującej mu wykonywania działalności w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku,
• W przypadkach określonych w przepisach szczególnych.

Twoje pytania – nasze odpowiedzi. Skontaktuj się z naszą kancelarią!

Jeśli masz pytania dotyczące koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej, skontaktuj się z naszą kancelarią.

Nasi eksperci pomogą Ci zrozumieć wymogi prawne i przeprowadzą przez cały proces, tak abyś mógł legalnie prowadzić swoją działalność bez żadnych problemów. Mamy doświadczenie z wieloma branżami, małymi firmami i dużymi korporacjami, które mogą przesądzić o Twoim sukcesie!