Zmiany dotyczące zwolnień lekarskich od stycznia 2025 – co musisz wiedzieć? 

Od 1 stycznia 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w systemie zwolnień lekarskich i zasiłków chorobowych! Nowe przepisy wprowadzają większą kontrolę nad L4, elektronizację postępowań oraz nowe zasady pobierania zasiłków. Jeśli jesteś pracodawcą lub pracownikiem – sprawdź, co się zmieniło!

Nowe zasady wydawania orzeczeń lekarskich – więcej lekarzy orzeczników

Lekarze orzecznicy wydają orzeczenia, które stanowią podstawę wielu świadczeń wypłacanych pracownikom z ubezpieczeń społecznych, a także zaświadczają o krótkotrwałej lub długotrwałej niezdolności do pracy.

Przepisy dotyczące wydawania decyzji o przyznaniu świadczenia czy o wypłacie zasiłków, a także o kontroli zwolnień lekarskich, czy inne dotyczące tej materii są uregulowane w wielu aktach prawnych. Ustawodawca planuje ujednolicić system przepisów, który ułatwi funkcjonowanie pracownikom, pracodawcom, przedsiębiorcom i prawnikom, a także ZUS-owi i lekarzom orzecznikom.

Ustawodawca chce również zmodyfikować wymagania stawiane lekarzom orzecznikom, m.in. mają one umożliwić zatrudnienie do wydawania orzeczeń w pierwszej instancji lekarzy będących w trakcie szkolenia specjalizacyjnego w określonej dziedzinie medycyny oraz lekarzom czynnie wykonującym zawód od co najmniej 5 lat. Ma to pomóc w zwiększeniu ilości lekarzy orzeczników, a także przyspieszyć proces wydawania orzeczeń lekarskich i przyznawania świadczeń.

Koniec nadużyć – większa kontrola nad zwolnieniami lekarskimi!

Pracodawca, jak i ZUS mają możliwość skontrolowania zwolnienia lekarskiego co do jego prawdziwości oraz skontrolowania pracownika co do prawidłowości wykorzystywania przez niego zwolnienia lekarskiego.

Pacjent-pracownik, który podczas niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem straci prawo do zasiłku chorobowego. Utraci to prawo również, jeśli zwolnienie okaże się być fałszywe.

Dotychczas brakowało jednoznacznej definicji „pracy zarobkowej” oraz „wykorzystywania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem”. W tej kwestii pomocne było orzecznictwo sądowe, które wskazywało, że pacjent mający na zwolnieniu adnotację „może chodzić” mógł wykonywać codzienne czynności, takie jak zakupy, spacer czy udanie się do lekarza na kontrolę.

Nie mógł jednak podejmować działań budzących wątpliwości co do jego rzeczywistego stanu zdrowia. Do takich czynności zaliczano m.in.:

• spożywanie alkoholu,
• wielogodzinne spacerowanie po galerii handlowej
• prace remontowe w domu.

Ustawodawca zmienił przepisy, umożliwiając pracownikom incydentalną i sporadyczną aktywność zawodową podczas zwolnienia, np. możliwość wzięcia udziału w posiedzeniu rady nadzorczej. Zmiany mają również na celu zwiększenie ilości kontroli zwolnień lekarskich przeprowadzanych przez ZUS.

Zwolnienie chorobowe u jednego pracodawcy, a praca u drugiego

Dotychczasowe przepisy zabraniały pracownikowi na zwolnieniu lekarskim wykonywania jakiejkolwiek pracy. Nowe regulacje wprowadziły wyjątek – pracownicy zatrudnieni u kilku pracodawców mogą pozostawać na zwolnieniu chorobowym u jednego pracodawcy i pobierać zasiłek, jednocześnie wykonując pracę u innego pracodawcy, jeśli ich stan zdrowia na to pozwala.

Taka możliwość dotyczy sytuacji, w których choroba uniemożliwia wykonywanie jednego rodzaju pracy, ale pozwala na inną aktywność zawodową.

Jako przykład Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podała lekarza chirurga ze złamaną ręką, który nie może operować i jest na zwolnieniu od pracy w szpitalu, jednak może prowadzić wykłady online dla studentów medycyny na uniwersytecie.

Elektronizacja postępowań – szybsze decyzje i mniej formalności

Nowa ustawa wprowadziła pełną elektronizację postępowań i dokumentacji medycznej, co spowoduje przyspieszenie wydawania orzeczeń przez lekarzy orzeczników, a także proces odwołań od decyzji i proces przyznawania zasiłku chorobowego oraz innych świadczeń przez ZUS.

Masz pytania o nowe przepisy dotyczące L4? Skontaktuj się z ekspertem!

Nowe przepisy dotyczące zwolnień lekarskich wprowadziły istotne zmiany zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Elektronizacja postępowań, większa kontrola L4 przez ZUS oraz nowe zasady dotyczące pracy na zwolnieniu to tylko niektóre z reform, które wpłyną na rynek pracy.

Pracodawcy zyskali ulgę finansową, ponieważ ZUS przejął wypłatę zasiłku chorobowego od pierwszego dnia niezdolności do pracy. Jednocześnie zwiększona liczba kontroli ma ograniczyć nadużycia i zapewnić bardziej przejrzysty system świadczeń.

W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji na temat zwolnień lekarskich zachęcamy do kontaktu ze specjalistami z działu prawa pracy naszej Kancelarii pod adresem: info@dudkowiak.com