Utrudnienia w zatrudnianiu cudzoziemców- państwo kończy z tzw. ,,turystyką pobytową”

Podjęcie zatrudnienia w Polsce przez cudzoziemca wymaga zalegalizowania zarówno jego pobytu jak i pracy. W tym celu cudzoziemiec powinien złożyć wniosek o wydanie zezwolenia jednolitego na pobyt i pracę.  Z kolei pracownicy- specjaliści mogą ubiegać się o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (nazywane też Blue Card). Aby taki złożyć wniosek o jedno z wymienionych zezwoleń, dana osoba musi przebywać już na terenie Polski- aplikowanie zza granicy jest niemożliwe. Dokumentem, który umożliwia natomiast wjazd na teren naszego kraju jest najczęściej wiza (krajowa lub Schengen), którą cudzoziemiec uzyskuje w kraju swojego pochodzenia. Co do zasady, jeśli wjazd cudzoziemca do Polski ma związek z zamiarem podjęcia zatrudnienia tj. odbywa się w celu złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt i pracę, odpowiednim rodzajem wizy, którą powinien uzyskać cudzoziemiec jest wiza wydana w celu wykonywania pracy. Problem polega jednak na tym, że uzyskanie takiej wizy może trwać nawet do kilku miesięcy. Tymczasem, inne rodzaje wizy (lub wizy Schengen) jak wiza turystyczna czy wiza wydana w celu odwiedzin rodziny lub przyjaciół wydawana jest zwykle w terminie do 14 dni. Z tego względu wytworzyła się praktyka polegająca na uzyskiwaniu przez cudzoziemców wiz turystycznych lub tych wydawanych w celu odwiedzin rodziny lub przyjaciół, które umożliwiają tym osobom wjazd na teren Polski w krótkim czasie i złożenie wniosku o zezwolenie jednolite lub Blue Card. Do czasu uzyskania takiego zezwolenia cudzoziemcy albo wracają do swojego ojczystego kraju, albo podejmują zatrudnienie nielegalnie.

Do tej pory, złożenie wniosku o zezwolenie jednolite przez cudzoziemca legalnie przebywającego w Polsce powodowało konieczność rozpatrzenia takiego wniosku przez właściwego wojewodę co do istoty. Wyjątki od zasady obejmowały wyłącznie sytuację, w której cudzoziemiec posiadał już podstawę legalnego pobytu, co czyniło wniosek bezcelowym oraz drugi przypadek- gdy określone okoliczności przemawiają za tym, że pobyt obcokrajowca w Polsce nie jest wskazany. Omawiana nowelizacja wprowadziła dwie kolejne przesłanki odmowy wydania zezwolenia jednolitego lub zezwolenia na pobyt dla pracowników wysoko wykwalifikowanych skutkujące pozostawieniem wniosku bez rozpoznania. Wojewoda w ogóle nie przystąpi do rozpoznawania wniosku, gdy cudzoziemiec przebywa w Polsce na podstawie wizy turystycznej lub gdy cudzoziemiec przebywa w Polsce na podstawie wizy wydanej w celu odwiedzin rodziny lub przyjaciół.

Jakkolwiek tzw. turystyka pobytowa nie jest sama w sobie zjawiskiem pożądanym, to należy zauważyć, że eliminując ten proceder ustawodawca nie zaproponował w zamian żadnego rozwiązania usprawniającego legalizację pobytu i podejmowania pracy na terenie Polski. W praktyce, liczba wniosków o wydanie zezwolenia na pobyt i pracę rośnie, co przekłada się na długi czas oczekiwania na ich rozpoznanie. Przy jednoczesnym równie długim czasie rozpoznawania wniosków o wizy wydawane w celu wykonywania pracy, turystyka pobytowa stała się odpowiedzą na istotne potrzeby rynku pracy obejmujące przyspieszenie procedur związanych z zatrudnianiem cudzoziemców.  Po 26 kwietnia 2019 r. czas oczekiwania na zagranicznego pracownika znacznie się wydłuży, w państwach, w których utrzymuje się duże zainteresowanie pracą w Polsce takich jak Indie czy Pakistan, nawet do kilku miesięcy. Powyższe, przy ograniczeniach personelu, rosnącym zapotrzebowaniu na zagranicznych pracowników oraz braku rozwiązań ułatwiających dostęp do polskiego rynku pracy, może poważnie utrudnić funkcjonowanie polskich przedsiębiorców.