Spółki i prawo korporacyjne: Przesłanki zwolnienia z odpowiedzialności członków zarządu spółki zależnej w świetle projektu nowelizacji Kodeksu spółek handlowych

O przygotowanym przez Ministra Aktywów Państwowych projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw wspominaliśmy w naszych wcześniejszych wpisach:

https://www.dudkowiak.pl/blog/prawo-spółek-grupa-spółek-w-świetle-projektowanej-nowelizacji-kodeksu-spółek-handlowych.html

https://www.dudkowiak.pl/blog/prawo-spółek-zarząd-spółki-z-ograniczoną-odpowiedzialnością-w-świetle-projektowanej-nowelizacji-kodeksu-spółek-handlowych.html

W tym tekście opisujemy natomiast wymogi które, według autora projektu ustawy, należy spełnić członkom organów spółki zależnej żeby skorzystać ze zwolnienia z odpowiedzialności za wykonanie lub odmowę wykonania wiążącego polecenia spółki dominującej.

Grupa spółek

Przypomnijmy, że nowelizacja wprowadza nową instytucję działania grupy spółek zgodnie ze wspólną strategią gospodarczą (tzw. interes grupy spółek). W ramach tego działania spółka dominująca może wydawać wiążące polecenia spółce zależnej, dotyczące prowadzenia spraw tej ostatniej, uzasadnione określonym interesem grupy spółek, nawet w przypadku, kiedy takie działanie może narazić spółkę zależną na szkodę. Wiążące polecenie powinno mieć formę pisemną, dokumentową lub elektroniczną.

Przesłanki zwolnienia z odpowiedzialności

Żeby uniknąć odpowiedzialności cywilnoprawnej a nawet karnej w związku z wykonaniem lub odmową wykonania takiego wiążącego polecenia spółki dominującej, członkowie zarządu, komisji rewizyjnej lub rady nadzorczej spółki zależnej powinni zadbać o spełnienie poniższych wymogów:

1. Umowa spółki albo statut spółki zależnej powinny zawierać postanowienia wskazujące na to, że spółka zależna kieruje się wspólną strategią gospodarczą (interesem grupy spółek) oraz takie zmiany muszą być zarejestrowane w rejestrze przedsiębiorców KRS,
2. Także w rejestrze przedsiębiorców KRS powinna być ujawniona wzmianka o uczestnictwie w grupie spółek,
3. Kierowanie się interesem grupy spółek nie może naruszać uzasadnionego interesu wierzycieli ani mniejszościowych wspólników / akcjonariuszy spółki zależnej,
4. Wykonanie polecenia spółki dominującej wymaga podjęcia w tym przedmiocie uchwały zarządu lub rady dyrektorów spółki zależnej przy czym taka uchwała powinna określać zarówno interes grupy, jak i spodziewane korzyści oraz czas i sposób naprawienia szkody (okres naprawienia szkody nie może przekraczać 2 lat od zdarzenia wywołującego szkodę). Uchwała powinna mieć formę pisemną, dokumentową lub elektroniczną,
5. Uchwała zarządu lub rady dyrektorów o odmowie wykonania wiążącego polecenia wymaga uzasadnienia.

Zakres zwolnienia

Należy również pamiętać, że wykonanie wiążącego polecenia spełniającego powyższe wymogi pozwoli członkom organu spółki zależnej uniknąć odpowiedzialności tylko w zakresie:

• Odpowiedzialności cywilnoprawnej za szkodę wyrządzoną działaniem / zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki (art. 293 k.s.h.),
• odpowiedzialności karnej za nadużycie uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na sprawcy obowiązku (art. 296 k.k.).