Śmierć bliskiej osoby. Jak uzyskać dostęp do rachunku bankowego osoby zmarłej

Śmierć bliskiej osoby jest jednym z najtrudniejszych momentów w życiu, przychodzącym często z obowiązkami, do których należy również uregulowanie kwestii finansowych. Rozliczenie należności związanych z rachunkiem bankowym osoby zmarłej jest jednym z nich. Zrozumienie procedur prawnych w kontekście prawa spadkowego może być kluczowe dla sprawnej realizacji tej czynności.

Po śmierci posiadacza rachunku, pieniądze zgromadzone na koncie, bank powinien wypłacić spadkobiercom zmarłego. Aby było to możliwe spadkobiercy muszą podjąć kroki prawne, które umożliwią im otrzymanie oszczędności spadkodawcy oraz wyeliminują ryzyko poniesienia konsekwencji prawnych związanych z wypłatą środków bez odpowiednich uprawnień.

Czy muszę informować bank o zgonie?

Należy pamiętać o tym, że nie istnieje automatyczny sposób powiadamiania banku o śmierci spadkodawcy. Zazwyczaj informacja taka wpływa do Banku od osób bliskich, w formie aktu zgonu.  Jeżeli bank nie posiada takiej informacji, prowadzi sprawy klienta na dotychczasowych zasadach. Natomiast potwierdzenie zgonu w banku nie zawsze jest równoznaczne z zamknięciem rachunku bankowego osoby zmarłej. Banki stosują w tym zakresie różne zasady i procedury.

Kto ma dostęp do konta osoby zmarłej?

Uprawnieni do wypłaty środków zmarłego są jego spadkobiercy, zarówno testamentowi jak i ustawowi. Obejmuje to małżonka, dzieci, rodziców, a w dalszej kolejności rodzeństwo, dziadków czy inne osoby spokrewnione (zgodnie z kolejnością określoną przez kodeks cywilny). Wypłata środków jest możliwa w takim przypadku po przedłożeniu w banku aktu poświadczenia dziedziczenia, lub prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Czy współwłaściciel konta może wypłacić pieniądze po  śmierci drugiego właściciela?

O ile umowa rachunku bankowego nie stanowi inaczej, każdy ze współposiadaczy rachunku może dysponować samodzielnie środkami pieniężnymi zgromadzonymi na tym rachunku. W sytuacji śmierci jednego ze współwłaścicieli bank w zależności od unormowań zawartych w regulaminie i umowie może rozwiązać umowę i podzielić saldo rachunku na równe udziały, przekształcić rachunek wspólny w rachunek indywidualny, a także prowadzić rachunek na dotychczasowych zasadach.

Jakie są uprawnienia pełnomocnika do rachunku po śmierci właściciela konta?

Pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem wygasa wraz z momentem śmierci klienta banku. W momencie śmierci właściciela rachunku, pełnomocnik traci wszelkie uprawnienia, które posiadał za życia właściciela rachunku. Może się jednak zdarzyć, że bank w sytuacji, gdy nie zostanie powiadomiony o śmierci spadkodawcy, wypłaci środki pełnomocnikowi bądź osobie, której spadkodawca udostępnił dane pozwalające na dokonywanie wypłat lub przelewów w jego imieniu. Należy podkreślić, że są to działania nieuprawnione i podlegają zgłoszeniu organom ścigania.

Jak uzyskać informacje o rachunkach bankowych osoby zmarłej?

Banki oraz SKOK-i mają obowiązek udzielania zbiorczych informacji o wszystkich rachunkach bankowych osoby zmarłej, w tym o rachunkach wspólnych (bez ujawniania danych współposiadacza), a także o umowach rachunków bankowych rozwiązanych albo wygasłych w wyniku śmierci albo po upływie 10 lat od dnia wydania ostatniej dyspozycji.

Spadkobiercy poszukujący rachunków należących do osoby zmarłej mogą skorzystać z usługi świadczonej przez Krajową Izbę Rozliczeniową (KIR) – Centralnej Informacji o Rachunkach. Usługa umożliwia uzyskanie pełnej informacji o rachunkach danej osoby we wszystkich bankach i SKOK-ach działających w Polsce. Wystarczy złożyć wniosek w dowolnym banku osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika. Za  złożenie wniosku pobierana jest opłata ustalana przez każdy bank indywidualnie.

Czasowe blokady rachunku

Warto pamiętać, że po śmierci posiadacza, jego rachunek bankowy jest czasowo blokowany przez bank do czasu załatwienia wszystkich formalności spadkowych. Jest to zabezpieczenie majątku do momentu wyjaśnienia kwestii prawnych związanych ze spadkiem.

Procedura uzyskania dostępu do rachunku bankowego

Kroki, które należy podjąć w celu uzyskania dostępu do konta bankowego osoby zmarłej:

1. Uzyskanie odpisu aktu zgonu – ten dokument jest niezbędny, aby potwierdzić śmierć osoby posiadającej rachunek.
2. Stwierdzenie nabycia spadku – poprzez postanowienie sądu lub akt poświadczenia dziedziczenia, w zależności od formy dziedziczenia (testament albo ustawowe).
3. Zaświadczenie o uiszczeniu lub zwolnieniu z opłaty skarbowej – spadkobierca musi uregulować odpowiedni podatek spadkowy.
4. Wizyta w banku z wymaganymi dokumentami – bank potrzebuje powyższych dokumentów, aby umożliwić dostęp do rachunku bankowego.
5. Wniosek o wydanie środków – spadkobierca składa wniosek i po uwierzytelnieniu tożsamości oraz uprawnień, może zażądać wydania środków z konta.

Podsumowanie

Proces uzyskania dostępu do rachunku bankowego osoby zmarłej wymaga od spadkobierców znajomości i postępowania zgodnie z obowiązującym prawem spadkowym. Powyższe informacje powinny ułatwić orientację w wymaganych krokach oraz pomóc w szybkim i sprawiedliwym rozwiązaniu spraw finansowych osoby zmarłej.

Mając na uwadze rozległe konsekwencje prawne wynikające z procedur spadkowych, a także uczucia związane z utratą bliskiej osoby, zachęcamy do kontaktu z wyspecjalizowanym prawnikiem, który pomoże przejść przez procedury związane z dziedziczeniem konta bankowego. Właściwe poradnictwo prawne pozwoli na bezpieczne i pewne działanie w obrębie obowiązującego prawa spadkowego, zapewniając spadkobiercom należyty dostęp do zasobów finansowych.

W razie pytań lub wątpliwości zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią. Nasi prawnicy specjalizujący się w sprawach spadkowych z chęcią udzielą odpowiedzi na Państwa pytania. Zapytania można kierować: info@dudkowiak.com