Projekt ustawy o kryptoaktywach – nowe regulacje na horyzoncie

Dnia 23 lutego 2024 r. polski rząd opublikował projekt ustawy o kryptoaktywach (dalej: „Projekt”). Jest to realizacja przyjęcia przez Parlament Europejski i Rade (UE) Rozporządzenia 2023/1114, tzw. MiCA. Projekt przewiduje wprowadzenie nowych regulacji dla rynku krypto w Polsce, w tym dla podmiotów działających w zakresie walut wirtualnych (VASP).

Nadzór na rynkiem kryptoaktywów

Jedną z najbardziej doniosłych nowości które wprowadza Projekt jest powierzenie Komisji Nadzoru Finansowe (KNF) prowadzenie nadzoru nad rynkiem kryptoaktywów. KNF może przeprowadzić kontrolę działalności:

• emitentów tokenów powiązanych z aktywami lub tokenów będących e-pieniądzem,
• oferujących,
• osób ubiegających się o dopuszczenie do obrotu kryptoaktywów,
• dostawców usług w zakresie kryptoaktywów.

Do najważniejszych uprawnień KNF ma należeć:

• wydawanie zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie kryptoaktywów
• nadzór i kontrola uczestników rynku pod względem przestrzegania przepisów prawa, w tym AML
• nakładanie sankcji administracyjnych i kar pieniężnych na podmioty naruszające przepisy prawa i obowiązki wynikające z udzielonego zezwolenia.

Uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie kryptoaktywów

Warunki uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie kryptoaktywów będą różnić się w zależności od rodzaju kryptoaktywa i działalności z nim związanej. Co do zasady konieczne będzie złożenie do KNF wniosku identyfikujące podmiot ubiegający się o zezwolenie, a do wniosku należy załączyć:

• program działalności,
• dowód spełnienia wymogów dot. wymaganych funduszy własnych,
• opis zasad zarządzania VASP,
• opis zasad funkcjonowania platformy obrotu (jeśli dotyczy),
• opis procedury i systemu wykrywania nadużyć na rynku,
• opis systemów informatycznych i rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa ITC.

Następnie organ nadzorujący ma 3 miesiące na rozpatrzenie wniosku. W razie chęci prowadzenia działalności na terenie innych państw członkowskich UE konieczne będzie dokonanie zgłoszenia do organów nadzoru właściwych w danym kraju.

Kary za naruszenie ustawy o kryptoaktywach i Rozporządzenia MiCA

Projekt przewiduje bardzo dotkliwe kary dla podmiotów, które naruszające przepisy regulacji dot. kryptoaktywów, w tym odpowiedzialność karną, m.in.:

• naruszenie obowiązku uczciwego, rzetelnego i profesjonalnego działania (art. 59 MiCA) może skutkować:
  • cofnięciem zezwolenia,
  • zakazem świadczenia usług w zakresie kryptoaktywów,
  • karą pieniężną dla osoby odpowiedzialnej za naruszenie w wysokości do 3 119 700 zł,
  • karą pieniężną na VASP w wysokości 22 284 000 zł albo 5% całkowitego przychodu,
• podanie nieprawdziwych informacji lub zatajenie prawdziwych informacji w dokumencie informacyjnym (white paper) dotyczącym tokenów powiązanych z aktywami lub tokenów będących e-pieniądzem może skutkować:
  • karą pieniężną do 5 000 000 zł,
  • pozbawieniem wolności do lat 5.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Ustawa jest obecnie na etapie konsultacji, po których może ulec znacznym zmianom. W dalszej kolejności projekt ustawy będzie dalej procedowany przez Sejm, a następnie będzie wymagać podpisu Prezydenta RP. Projekt zakłada, że większość nowych przepisów wejdzie w życie dnia 30 czerwca 2024 r.