Prawo pracy: Implementacja „Dyrektywy o ochronie Sygnalistów” oraz nowy standard ISO dotyczący Whistleblowingu

Dnia 17 grudnia 2021 roku mija termin na implementacje Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 roku w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (dalej: Dyrektywa 2019/1937) i choć polski ustawodawca nie wprowadził jeszcze rozwiązana prawnego, które miałoby wdrożyć zapisy zawarte w/w Dyrektywie to należy zaznaczyć, iż Pracodawcy i tak będą podlegać obowiązkom określonym w Dyrektywie 2019/1937, bowiem Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej może postanowić, iż w przypadku braku implementacji Dyrektywy 2019/1937 na czas będzie miała ona bezpośrednie zastosowanie do czasu uchwalenia ustawy krajowej.

Z uwagi na powyższe podmioty zobowiązane do wdrożenia i stosowania procedur związanych z ochroną Sygnalistów powinny odpowiednio wcześniej zadbać o wprowadzenie odpowiednich procedur w swoich zakładach pracy. Należy przypomnieć, iż od 17 grudnia 2021 roku w/w obowiązek został nałożony na podmioty, które zatrudniają więcej niż 250 osób, a w przypadku podmiotów zatrudniających od 50 – 249 pracowników ów obowiązek musi zostać spełniony do 17 grudnia 2023 roku. Rzeczone ograniczenia liczbowe nie mają natomiast zastosowania do podmiotów działających w obszarach narażonych na pranie pieniędzy czy finansowanie terroryzmu, które to są zobowiązane do wdrożenia postanowień Dyrektywy 2019/1937 i stosowania odpowiednich procedur niezależnie od liczby zatrudnionych osób.

Bez wątpienia pomocnym dla podmiotów zobowiązanych do wdrożenia systemu związanego z ochroną Sygnalistów może być nowy standard ISO 37002 Whistleblowing management systems – Guidelines, który został opublikowany w lipcu 2021 roku. W w/w dokumencie zawarte zostały ogólne wytyczne dotyczące ustanowienia, wdrożenia i utrzymania efektywnego systemu zarządzania zgłaszaniem nieprawidłowości, opartego na zasadach zaufania, bezstronności i ochrony, składającego się  z następujących czterech etapów:

a) przyjmowanie zgłoszeń o nieprawidłowościach,

b) ocena zgłoszeń o nieprawidłowościach,

c) reagowanie na zgłoszenia o nieprawidłowościach,

d) zamykanie spraw dotyczących zgłaszania nieprawidłowości.

Wytyczne zawarte w ISO mają zastosowanie do wszystkich organizacji, niezależnie od ich rodzaju, wielkości, czy charakteru działalności, a także niezależnie czy dany podmiot należy do sektora publicznego, prywatnego lub sektora non-profit.

Zagadnienia związane z w/w Dyrektywą, ochroną Sygnalistów, czy procedurą zgłaszania nieprawidłowości lub naruszenia prawa zostały omówione szerzej w artykule z dnia 20 maja 2021 roku (https://www.dudkowiak.pl/blog/prawo-pracy-podstawowe-elementy-polityki-compliance-w-miejscu-pracy.-cz%C4%99%C5%9B%C4%87-2-whistleblowing.html).