Podatki: Zakup gruntu z wiatą, czy wiaty z gruntem? Rozważania na gruncie VAT

Oprócz szeroko omawianych zwolnień z art. 43 ust.1 pkt.10 i 10a ustawy o VAT istnieje jeszcze zwolnienie na podstawie art.43 ust.1 pkt.9 ustawy o VAT. Stanowi on, że tego podatku zwalnia się dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Zastosowanie tego przepisu rodzi liczne problemy. Trzeba bowiem zdefiniować, co to są tereny budowlane i czy grunt będący przedmiotem transakcji takim jest. Jeśli dojdziemy do wniosku, że nie kolejny problem może pojawić się przy rozumieniu wyrazu „niezabudowany”. O ile w klasycznych przypadkach zakupu budynków, czy gruntów na których nie ma żadnych zabudować interpretacja nie nastręcza wątpliwości, to przy budynkach lub budowlach o niskim znaczeniu ekonomicznym względem samego gruntu może być to problematyczne (tj. gdy sam grunt jest o wiele więcej wart, niż posadowiona na nim wiata, stróżówka itp.). Zgodnie bowiem z brzmieniem art.29 ust.8 ustawy o VAT grunty, na których posadowione są budynki i budowle są opodatkowane wg. stawki właściwej dla budynku lub budowli. W tym momencie rozważać pojawia się problem, czy rzeczona wiata o znikomej wartości może determinować stawkę dla gruntu o znacznej powierzchni i o dużym znaczeniu ekonomicznym? W orzeczeniach NSA i TSUE pojawiają się stanowiska, że istotny jest cel gospodarczy transakcji, czyli co faktycznie jest sprzedawane. Taka wykładnia celowościowa zdaje się być zgodna z rzeczywistością gospodarczą, ale nie inne składy sędziowskie i organy interpretacyjne trzymają się literalnego znaczenia przepisu, co oznacza, że jak na terenie stoi jakikolwiek budynek lub jakakolwiek budowla, to wówczas mamy do czynienia sprzedażą budowli i koniecznością zastosowania art.29 ust.8 ustawy o VAT.

Powyższe problemy ze stosowaniem przyczyniają się czasami do braku stabilności w transakcji. Każdej takiej sprawie należy się więc przyjrzeć z należytą starannością i bardzo ostrożnie.