Odrzucenie spadku przez dziecko – zmiany w prawie spadkowym

Już 15 listopada 2023 r. wchodzą w życie nowe przepisy dot. zasad dziedziczenia, które mają usprawnić postępowanie spadkowe oraz stanowią odpowiedź na dostrzeżone mankamenty prawa spadkowego.

Nowelizacja przepisów prawa spadkowego

Spadkobierców czekają duże zmiany. Rodzice będą mogli odrzucić niekorzystny spadek za małoletnie dzieci bez zezwolenia sądu, a dzieci nietroszczące się o rodziców zostaną pozbawione schedy. Mniejszy będzie też krąg dziedziczących.

Odrzucenie spadku w imieniu dzieci

Wprowadzone zmiany przewidują, że rodzice, którzy sami odrzucili niekorzystny spadek, będą mogli odrzucić go również w imieniu swoich małoletnich dzieci. Dotychczas dla ważności odrzucenia takiego spadku konieczna była zgoda sądu rodzinnego uzyskana przez rodziców małoletniego spadkobiercy w terminie sześciu miesięcy. Teraz rodzice będą mogli bez zgody sądu odrzucić spadek w imieniu dziecka, o ile wcześniej sami go odrzucili. Zgoda sądu będzie niezbędna tylko w sytuacji tzw. konfliktu interesu, a więc w sytuacji, gdy np. dziecko zostanie powołane do spadku obok rodzica.

W celu usprawnienia rozpoznawania takich spraw, wnioski o zgodę na odrzucenie spadku będą składane od razu do sądu spadku. Ma on bowiem najlepsze doświadczenie w uzyskiwaniu informacji o składzie majątku spadkowego.

Co ważne, w przypadku spadków otwartych przed 15 listopada 2023 roku, co do których nie upłynął termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przed dniem 15 listopada 2023 roku, zastosowanie znajdą przepisy w nowym brzmieniu.

Niegodny dziedziczenia

Do tej pory spadkobierca mógł zostać uznany za niegodnego dziedziczenia w przypadku, gdy dopuścił się przeciwko spadkodawcy ciężkiego przestępstwa lub nakłaniał go podstępem czy groźbą do sporządzenia testamentu. Nowelizacja rozszerza przesłanki uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia o uporczywe uchylanie się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego w szczególności określonego orzeczeniem sądowym, albo umową.

Zawężony krąg spadkobierców

Ustawodawca zdecydował się też zawęzić krąg spadkobierców ustawowych, w sytuacji gdy zmarły nie zostawił najbliższych (dzieci, wnuków, małżonka, rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych) i spadek przypada dziadkom, a któreś z nich zmarło. Dotychczas jego udział spadkowy przechodził na jego zstępnych bez względu na stopień pokrewieństwa. Po zmianach krąg ten będzie skrócony do dzieci i wnuków, a w razie ich braku przypadnie pozostałym dziadkom. Dzięki temu czas postępowań spadkowych może ulec znacznemu skróceniu.

Wszelkie informacje dotyczące opisanych wyżej zagadnień wyjaśnią nasi prawnicy specjalizujący się w prawie spadkowym.