Nowe regulacje AML na straży przed finansowaniem broni masowego rażenia

Czy Twój biznes jest gotowy na kolejną rewolucję w przepisach AML? Już wkrótce polska ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (AML) ma zostać znowelizowana, aby dodać do niej szczególne środki ograniczające wymierzone w przeciwdziałanie proliferacji broni masowego rażenia (BMR).

W praktyce oznacza to nowe obowiązki dla instytucji obowiązanych, konieczność aktualizacji procedur oraz potencjalne surowe kary za ich niedopełnienie. Poniżej wyjaśniamy, skąd ta zmiana, na czym polegają nowe przepisy i jak mogą one wpłynąć na twoją działalność.

Dlaczego walka z proliferacją BMR trafia do ustawy AML?

Proliferacja broni masowego rażenia (BMR) to inaczej rozprzestrzenianie niebezpiecznej broni (np. nuklearnej, biologicznej czy chemicznej) oraz wspieranie finansowe takiego procederu. Walka z jej finansowaniem została uznana za równie istotną, co przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

Rekomendacja FATF nr 7 wymaga stosowania środków ograniczających zgodnie z rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ (na podstawie rozdz. VII Karty ONZ) dotyczącymi powstrzymania rozprzestrzeniania BMR oraz finansowania tego procederu.

Obecnie takie rezolucje skierowane są przede wszystkim przeciwko Iranowi (rezolucja RB ONZ 2231 z 2015 r.) oraz Korei Północnej (m.in. rezolucja RB ONZ 1718 z 2006 r. i kolejne).

Unia Europejska wprowadziła w tym zakresie rozporządzenia nr 267/2012 i 2017/1509, które obowiązują także w Polsce. Jednak polskie przepisy AML nie uwzględniały dotąd wszystkich wymogów FATF. Dlatego Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji ustawy AML (31.03.2025 r.), by zapewnić pełną zgodność z międzynarodowymi standardami i wzmocnić krajowy system sankcji.

Nowe przepisy w polskiej ustawie AML – co się zmieni?

Projekt nowelizacji ustawy AML z 1 marca 2018 r. (Dz.U. 2023 poz. 1124) wprowadza zmiany istotne dla FinTechów, zwłaszcza w zakresie szczególnych środków ograniczających opisanych w Rozdziale 10. Dotychczas skupiały się one na przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu, natomiast po nowelizacji obejmą również finansowanie proliferacji broni masowego rażenia (BMR). Lista sankcyjna zostanie rozszerzona o podmioty powiązane z programami BMR.

Instytucje obowiązane – w tym firmy FinTech – będą zobowiązane do weryfikacji, czy nie realizują usług lub transakcji na rzecz takich podmiotów. W przypadku wykrycia powiązań konieczne będzie zastosowanie restrykcji, np. zamrożenie środków lub odmowa realizacji transakcji.

Dla ułatwienia stosowania sankcji, nowelizacja wprowadzi przepisy umożliwiające bezpośrednie stosowanie unijnych rozporządzeń 267/2012 i 2017/1509. Przewidziano również kary administracyjne za ich naruszenie, np. za brak reakcji na obecność podmiotu z listy sankcyjnej.

Zmiany obejmą też strukturę nadzoru. GIIF otrzyma nowe kompetencje kontrolne, a osoby pełniące kluczowe funkcje – zarówno w GIIF, jak i w Komitecie Bezpieczeństwa Finansowego – będą musiały wykazać się wiedzą z zakresu przeciwdziałania proliferacji BMR.

Dla sektora FinTech oznacza to prawdopodobnie większy nacisk organów nadzorczych na ten obszar – można spodziewać się np. wytycznych GIIF dotyczących sposobu realizacji nowych obowiązków.

Czas na działanie!

Proponowane zmiany w ustawie AML to nie tylko kolejny biurokratyczny wymóg, ale przede wszystkim element globalnej strategii bezpieczeństwa. FinTechy, jako innowatorzy w świecie finansów, muszą być świadome, że ich produkty i usługi mogą zostać wykorzystane w niepożądany sposób – a rolą odpowiedzialnego biznesu jest temu zapobiec.

Nowelizacja dotycząca przeciwdziałania finansowaniu proliferacji broni masowego rażenia wprowadza nowy standard, z którym sektor finansowy musi się zmierzyć.

Dobra wiadomość jest taka, że przy odpowiednim podejściu i wsparciu ekspertów zmiany te mogą zostać wdrożone bez nadmiernych trudności, a spełnienie nowych wymogów wzmocni wiarygodność Twojej firmy. Nie warto czekać do ostatniej chwili – już teraz podejmij działania, aby dostosować się do nadchodzących regulacji.

Jeśli potrzebujesz pomocy w nawigowaniu po nowych przepisach, zapraszamy do kontaktu!