Nowe obowiązki w zakresie dostępności zaczną obowiązywać już od 28 czerwca! Kogo obejmą nowe przepisy?

Od 28 czerwca 2025 r. przedsiębiorstwa z takich sektorów jak e-commerce, bankowość, telekomunikacja, media i transport będą musiały spełniać nowe obowiązki w zakresie dostępności. Wymogi te wynikają z wprowadzonej Dyrektywy w sprawie wymogów dostępności produktów i usług implementowanej (Europejskiego Aktu w sprawie dostępności) oraz polskiej ustawy o zapewnieniu dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze.

Nowe przepisy mają zapewnić, aby wybrane produkty i usługi były dostępne nie tylko dla osób niepełnosprawnych i starszych, ale także dla innych osób doświadczających ograniczeń funkcjonalnych, w tym na przykład osób z tymczasowymi niepełnosprawnościami, kobiet w ciąży lub osób podróżujących z bagażem.

Wymogi obejmują zarówno usługi cyfrowe, jak i fizyczne.

Kogo dotyczą przepisy? Lista produktów i usług objętych obowiązkami

Zakres nowych przepisów obejmuje szeroki wachlarz ofert skierowanych do konsumentów. W szczególności obowiązki w zakresie dostępności mają zastosowanie do:

• komputerów ogólnego przeznaczenia i systemów operacyjnych,
• smartfonów, czytników elektronicznych i innych urządzeń elektronicznych,
• bankomatów, automatów biletowych, automatów do odprawy i podobnych terminali samoobsługowych,
• stron internetowych i aplikacji mobilnych wykorzystywanych w handlu internetowym, bankowości, transporcie lub dostępie do mediów,
• bankowości elektronicznej, interfejsów płatniczych i platform e-booków.

Wymogi te mają zastosowanie do wszystkich odpowiednich produktów wprowadzanych do obrotu lub usług świadczonych konsumentom od dnia 28 czerwca 2025 r.

Kto musi dostosować się do nowych wymogów? Nie tylko producenci

Zasady mają zastosowanie do producentów, importerów, dystrybutorów i usługodawców działających w UE. Wszystkie podmioty wprowadzające na rynek produkty lub usługi objęte przepisami są odpowiedzialne za zapewnienie zgodności.

Wyjątek stanowią mikroprzedsiębiorstwa świadczące usługi, definiowane jako przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 10 pracowników i osiągające roczny obrót lub sumę bilansową nie przekraczającą 2 mln EUR.

Co oznacza „dostępność” w praktyce? Nowe wymogi funkcjonalne

Nowe ramy prawne nie określają konkretnych technologii. Zamiast tego wprowadzają funkcjonalne wymagania dotyczące dostępności, które muszą być spełnione przez cały cykl życia produktu lub usługi. Obejmują one:

• zapewnienie, aby informacje o usługach były jasne, zrozumiałe i dostrzegalne dla użytkowników z różnymi rodzajami niepełnosprawności,
• udostępnienie podstawowych funkcji za pośrednictwem wielu kanałów sensorycznych, w stosownych przypadkach,
• umożliwienie interoperacyjności z technologiami wspomagającymi,
• zapewnienie dostępnej obsługi klienta i dokumentacji,
• udostępnienie informacji publicznych na temat zgodności usług z normami dostępności.

Przedsiębiorstwa są zobowiązane do bieżącej oceny zgodności i dostosowywania swoich procesów w celu zapewnienia ciągłego spełniania wymogów prawnych.

Kto będzie kontrolował dostępność?

Za egzekwowanie przepisów będą odpowiedzialne krajowe organy nadzorcze, w tym organy regulujące rynek i organy celne. Do ich uprawnień należą:

• przeprowadzanie kontroli i żądanie dokumentacji,
• nakazywanie modyfikacji lub wycofania ofert niezgodnych z przepisami,
• nakładanie kar administracyjnych, w tym kar finansowych obliczanych jako procent obrotu przedsiębiorstwa.

Nieprzestrzeganie przepisów może również narazić przedsiębiorstwa na ryzyko utraty reputacji, zwłaszcza jeśli nieprawidłowości zostaną zgłoszone w skargach lub staną się przedmiotem kontroli organów regulacyjnych.

Przepisy przejściowe

Produkty wprowadzone do obrotu przed dniem 28 czerwca 2025 r. nie podlegają nowym wymogom dotyczącym dostępności. Usługi świadczone przed tą datą mogą jednak być nadal świadczone w ich pierwotnej formie do dnia 28 czerwca 2030 r., nawet jeśli wiążą się one z wykorzystaniem produktów niezgodnych z przepisami.

Terminale samoobsługowe wprowadzone przed datą wejścia w życie mogą pozostać w eksploatacji w celu świadczenia tego samego rodzaju usług przez okres do 20 lat od rozpoczęcia ich użytkowania, pod warunkiem że pozostają ekonomicznie opłacalne.

Jak przygotować się do nowych wymogów?

Aby zapewnić zgodność z przepisami, przedsiębiorstwa powinny podjąć działania przygotowawcze, w tym:

• przegląd dostępności obecnych stron internetowych, aplikacji mobilnych i platform usługowych,
• aktualizacja procedur opracowywania i zamawiania produktów w celu uwzględnienia nowych obowiązków w zakresie dostępności,
• szkolenie odpowiednich pracowników w zakresie wymogów prawnych i operacyjnych,
• wdrożenie wewnętrznych procesów monitorowania i dokumentacji.

Dostępność jako wymóg prawny, a nie wybór: nowy standard dla przedsiębiorstw

Dostępność nie jest już kwestią techniczną lub projektową – jest to wiążący standard regulacyjny. Nieprzestrzeganie przepisów może skutkować zakłóceniami w działalności, działaniami egzekucyjnymi i utratą dostępu do rynku. Jednocześnie wczesne dostosowanie się do nowych przepisów może poprawić jakość obsługi klienta, poszerzyć bazę użytkowników i wzmocnić pozycję firmy w sektorach regulowanych.

Potrzebujesz pomocy w ocenie wpływu nowych ram regulacyjnych na działalność Twojej firmy? Nasz zespół ds. prawa regulacyjnego doradza klientom z różnych branż w zakresie wdrażania obowiązków dotyczących dostępności.