Fikcyjne faktury na prawie 21 mld zł

Z informacji Ministerstwa Finansów wynika, że w 2021 służby celno-skarbowe ujawniły 201 tys. fikcyjnych faktur. Dokumentowały one nieprawdziwe transakcje warte 20,6 mld zł.

Fikcyjne faktury w trendzie malejącym

Przypomnijmy, że fikcyjne faktury to dokumenty sprzedażowe, które nie mają pokrycia w realnym obrocie gospodarczym. Przestępcy wystawiają je, by wyłudzić z budżetu państwa zwrot podatku VAT.

W porównaniu z rokiem wcześniejszym liczba wykrytych oszustw wzrosła o 30 proc., tj. o 46,7 tys. dokumentów. To pierwszy taki wzrost od 2016.

Zdaniem fiskusa stało się tak wskutek większej liczby przeprowadzonych kontroli celno-skarbowych. Ponadto służby podatkowe, w związku z ujawnionymi przypadkami wyłudzenia VAT-u, skierowały do prokuratury 157 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

Natomiast wartość fikcyjnych faktur zmalała po raz piąty z rzędu. Tym razem spadek wyniósł 7 proc, czyli 1,6 mld zł. W efekcie straty budżetu państwa z tego tytułu były najmniejsze od 2013.

Działania ograniczające wyłudzanie VAT-u

Statystycznie jedna fikcyjna faktura opiewała na 99,5 tys. zł. Rok wcześniej było to 144 tys. zł.

Zdaniem ekspertów podatkowych kancelarii Dudkowiak Kopeć & Putyra spadek średniej wartości tzw. pustej faktury jest następstwem kilku czynników. Najważniejsze to:

• zmiany legislacyjne i zaostrzenie kar za wyłudzanie VAT-u,
• rozwój e-usług, w tym popularyzacja e-commerce i płatności online,
• cyfryzacja administracji publicznej, w tym utworzenie takich mechanizmów jak JPK VAT, split payment i STIR.

Te działania przyczyniły się do uszczelnienia systemu podatkowego. Odstraszyły część przestępców, a na pozostałych wymusiły większą ostrożność.

Przejawia się ona m.in. w tym, że fikcyjne faktury wystawiane są na coraz mniejsze kwoty. W 2021 stanowiły one 0,25 proc. wartości obrotu gospodarczego. Ten w 2021 wyniósł 8,2 bln zł (to łączna wartość 2,4 mld wystawionych faktur).